Гуржистан
Гуржистан საქართველო | |||||||||||
|
|||||||||||
Кьилин шегьер: | Тбилиси | ||||||||||
Шегьерар: | Тбилиси, Рустави, Батуми, Гори | ||||||||||
Аслутуширвал: | 1991 йисан 9 апрель (ССРГдилай) | ||||||||||
ЧӀал: | гуржи | ||||||||||
Идара авунин тегьер: | Парламентдин-президентдин республика | ||||||||||
Кьил: | Саломе Зурабишвили (президент) Ираклий Гарибашвили (премьер-министр) | ||||||||||
Майдан: | 57 215 км² (121-лагьай) | ||||||||||
· Цин кьадар %: | гъвечӀи | ||||||||||
Агьалияр: | 3 728 573 кас (131-лагьай) | ||||||||||
· Агьалийрин чуькьуьнвал: | 65,2 кас/км² | ||||||||||
Пул: | Гуржистандин лари | ||||||||||
КъВБ: | 37,209 млрд. $ (110-лагьай) | ||||||||||
· АСКА КъВБ: | 9172 $ | ||||||||||
ИПВИ: | 0,786 (70-лагьай) | ||||||||||
Домен: | .ge | ||||||||||
Телефондин код: | +995 | ||||||||||
Сятдин чӀул: | +4 |
Гуржистан[1], гьакӀни Картвелия, гьакӀни Грузия (гуржи: საქართველო, Сакартвело) — Къавкъаздин кьибле пата авай гьукумат. Гуржистандин гьукуматдин гуржи чӀал я, кьилин шегьер — Тбилиси, президент — Саломе Зурабишвили я.
География
Са кьве гаф
Гуржистан алазава Европани Азиядин сад сацал гьалт ийизавай чкада. Къавкьаздин суваран агъа патай.
Гуржистан чхизава ЧӀулав гьуьли, мад Грузияда йике вацӀ Курадин кьил ава. Виридалай кьакьа чка Гуржистанда Казбек сув я (5033,8 м).
Границаяр гьакуьметран
Гуржистанзих авазава са границаяр и гӀакуьметрах галаз: Урусат (Краснодардин край, Къарачай-Черкессия, Къабарда-Балкар, Кеферпатан Осетия — Алания, Ингушетия, Чечня, Дагъустан), Азербайжан, Эрменистан ва Турциязих галаз. Гуржистандин кьве паяр (Абхазияни Кьиблепатан Осетия) адан гъиле авач, абуру чпиз Урусатдин куьмекдал чпин гӀакуьметар авунава.
Еке шегьерар
Гуржистанда пара шегьерар ава, абурукай виридалайни екебур гуьгъуьнлай атайбур я: Тбилиси, Кутаиси, Батуми, Рустави, Поти, Зугдиди ва масадбур.
Ксар
Халкь
Гуржистанда 3 728 573 кас ишемишзава.
Миллетар
Гуржистанда ишемишзава пара миллетран, ахпана и гӀакуьмет самиллетдин я, гуржуйран. А миллетар: гуржуяр (картвелияр — картлияр, имеретинар, кахетинар, гурийар, ажарар, месхетар; колхидар — менгрелар, лазар; сванар — сванар).
Вана кавказвияр:
- Абхаз-черкесар: абхазар.
- Нах-дагар: удинар, кистинар, бацбияр.
- Тюркяр: азербайжанар.
- Семитар: ассирияр.
- Индоевропаяр: эрменар, урусар, грекар, осетинар, курдар, украинвияр.
Диин
Гуржистан мусанлай христианран гӀакуьмет я. Абурун диин православиедин хашпара дин я. Ва Аджариядани Кахетияда мусурманарни ишемишзава.
Православныяр ана 84 % я. Мусурманар 10 %. Ва пара амайбур.
Тарих
Гуржистан пара чӀехи гӀакуьмет Гуржистан вичин йике тарих авай. Урусатдин пай адакай хьана 1802-лай йиса. ССРГ-дикай ккъатна 1991-лай йиса.
Баянар
- ↑ Б.Б.Талибов, М.М.Гьажиев Лезгинско-русский словарь. — Дагестанский филиал академии наук СССР. Институт истории, языка и литературы. — Москва: Советская энциклопедия, 1966.