Джафаров Селим АбдуллатӀипан хва

Википедиядихъай
Джафаров Селим АбдуллатӀипан хва
Дидедиз хьайи чӀав 1907 йисан 1 июль(1907-07-01)
Дидедиз хьайи чка Рутул район
Кьиникьин чӀав 1978 йисан
Пеше илим

Джафаров Селим АбдуллатӀипан хва (1907 йисан 1 июлдиз ЦӀахур, Самурдин округ, Дагъустандин вилаят, Урусатдин Империя — 1978 йис) — Советрин туьрколог, Къавкъазавед, филологиядин илимрин доктор, Азербайжандин гьукуматдин университетдин профессор, 150-лай пара илимрин кӀвалахрин, монографийрин ва чирдай ктабрин автор.

Вичин миллетдай цӀахур я[1].

Уьмуьрдин рехъ[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]

Селим Джафаров 1907 йисан сад лагьай июлдиз лежберрин хзанда ЦӀахур хуьре дидедиз хьана. Са тӀимил кьван вахтундилай абурун хзан Закатала округда авай Закаталар шегьердиз куьч хьана ацукьна[2].

Ада кӀвалин чирвал къачуна. Бубадин куьмекдалди ада диндин ученияда, тюркологияда ва къавкъазаведенияда хъсандиз кьил акъудзавай, лап гужлу чирвилер авай Ирандин ва арабрин суалрай[3].

1931 йисалай 1934 йисалди Анатолий Генкодихъ галаз цӀахуррин чӀал латински чӀалан бинедал туькӀуьриз алахъна. ЦӀахуррин мектебда тарсар гудай муалимар гьазурна, сифтегьан ва ирид йисан мектебриз цӀудралди ктабар кхьена, ирид ктаб чапдай акъудна. ЦӀахуррин литературадин, аялрин литературани галаз, бине эцигна[3].

Александр Пушкинан, Михаил Лермонтован, Иван Крылован, Федор Тютчеван, Николай Некрасован, Алексей Кольцован эсерар цӀахуррин чӀалал таржума авуна[2].

1938 йисуз цӀахуррин чӀал ишлемишишун акъвазарна. Гуьгъуьнлай Джафарова авур кӀвалахар тюркологиядихъ кутӀунва. Гьадлай гъейри ам виридаз машгьур хьана азербайджандин чӀалай лап еке чирвал авай кас хьиз[4].

Бакудин гьукуматдин университетда кӀвалахна, Дагъустандин гьукуматдин университетдин экзаменар кьабулзавай комиссиядин председатель тир[3].

ЦӀудралди илимрин кандидатар гьазурна. Селим Джафаров гагь Азербайжанда, гагь вири Союздани Урусатда зурба туьрколог хьиз гьисабзавай тир.

Баянар[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]

  1. Гамзат Мусаев Цахуры Историко-этнографическое исследование XVIII – XIX вв. Часть I стр.5
  2. 2,0 2,1 Селим Абдуллатипович Джафаров  (урус). netref.ru (31 октябрь 2020). Ахтармишун 31 октябрь 2020.
  3. 3,0 3,1 3,2 Выдающийся цахурский кавказовед  (урус). proza.ru (31 октябрь 2020). Ахтармишун 31 октябрь 2020.
  4. Марко Шахбанов Иса Абдуллаев: «Кавказская цивилизация — не преувеличение»  (урус). Новое дело (27 февраль 2011). Архивация 14 август 2012.(кьейи элячӀун) Ахтармишун 25 сентябрь 2011.

ЭлячӀунар[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]