Перейти к содержанию

Къазакъстан

Википедиядихъай
Къазакъстан
Республика Къазакъстан
къаз. Қазақстан Республикасы
урус. Республика Казахстан
Къазакъстандин пайдах Къазакъстандин герб
Пайдах Герб
Гимн: Менің Қазақстаным
Кьилин шегьер:Астана
Шегьерар:Алма-Ата, Астана, Шымкент, Къараганда, Актобе, Павлодар, Тараз, Усть-Каменогорск, Семей
Аслутуширвал:1991 йисан 16 декабрь (ССРГдилай)
ЧӀал:къазакъ, урус
Идара авунин тегьер:Президентдин республика[1]
Кьил:Касым-Жомарт Токаев
Майдан:2 724 902 км² (9-лагьай)
 · Цин кьадар %:2,8
Агьалияр:19 082 467 кас (64-лагьай)
 · Агьалийрин чуькьуьнвал:6,93 кас/км²
Пул:тенге
КъВБ:508,5 млрд. $ (43-лагьай)
 · АСКА КъВБ:27 292 $
ИПВИ:0,817 (50-лагьай)
Домен:.kz, .қаз
Телефондин код:+7
Сятдин чӀул:+5, +6

Къазакъстан (къаз. Қазақстан Республикасы, урус. Республика Казахстан) — Евразиядин юкьван пата авай гьукумат.

География

Административ паюн

Къазакъстан — унитар республика я; адак 14 вилаяр ва 3 шегьерар акатзава (Астана, Алма-Ата, Шымкент )[2].

Къазакъстандин административ паюн
Область/Шегьер Административ юкь Майдан, км² Агьалияр, кас.
(01.01.2012[3])
Къалинвал,
кас./км²
1 Алма-Ата 451 1 450 327 4368,45
2 Астана 710 742 918 1046,36
3 Шымкент (Шымкент) 57 37 734* 662,00
4 Акмола вилаят Кокшетау 146 219 731 328 5,00
5 Актюбинск вилаят Актобе[4] 300 629 786 349 2,62
6 Алма-Ата вилаят Талдыкорган 223 911 1 909 362 8,53
7 Атырау вилаят Атырау 118 631 542 987 4,58
8 РагъэкъечӀдай патан-Къазакъстан вилаят Усть-Каменогорск 283 226 1 395 059 4,93
9 Жамбыл вилаят Тараз 144 264 1 055 976 7,32
10 РагъакӀидай патан-Къазакъстан вилаят Уральск 151 339 612 551 4,05
11 Караганда вилаят Караганда 427 982 1 358 064 3,17
12 Костанай вилаят Костанай 196 001 879 579 4,49
13 Кызылорда вилаят Кызылорда 226 019 712 992* 3,15
14 Мангистау вилаят Актау 165 642 545 724 3,29
15 Павлодар вилаят Павлодар 124 755 747 055 5,99
16 Кефер-Къазакъстан вилаят Петропавловск 97 993 583 598 5,96
17 Кьибле-Къазакъстан вилаят Шымкент 117 249 2 621 523 22,36
Вири2 724 90216 675 3926,12

ЧӀехи шегьерар

  1. Алма-Ата — 1 897 143 кас., 2019-й йисан
  2. Астана (Целиноград, Акмолинск, Акмола, Нур-СултӀан) — 1 121 809 кас. (кьилин шегьер)
  3. Шымкент (Чимкент) — 1 028 673 кас.
  4. Актобе (Актюбинск) — 497 381 кас.
  5. Караганда — 496 701 кас.
  6. Тараз (Жамбул) — 357 662 кас.
  7. Павлодар — 333 554 кас.
  8. Усть-Каменогорск — 333 112 кас.
  9. Семей (Семипалатинск) — 323 721 кас.
  10. Атырау — 270 882 кас.

Шикилар

Баянар

ЭлячӀунар