Вини Къартас
Хуьр
|
Вини Къартас (урус. Юхари Картас) — Дагъустан республикадин СтӀал Сулейман районда авай, «Уллугъетягърин» хуьруьнсоветдик акатзавай хуьр.
География
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Хуьр СтӀал Сулейман райондин кьибле пата, райондин юкь тир Кьасумхуьрелай 6,5 км агъа пата чка кьунвайди я. Патав галай хуьр: Агъа Къартас.
Тарих
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Хуьруьн бине эцигай дуьз тарих малум туш. ТӀварцин арадал атуникайни баянар гуз мумкин туш. Хуьр кьве, Вини ва Агъа, мягьлейриз пай жезва.
1839 йисуз Вини Къартасар вири Куьре округдихъ галаз Урусат империядин гъилик акатзава. Империядик квай чӀавуз, хуьр Дагъустан вилаятдин Куьре округдин Гуьне наибвалдиз талукь тир. Агъа Къартас ва ЦӀарахуьр хуьрерихъ галаз Агъа Къартасрин хуьруьнжемятдик квай.
Фад заманарилай хуьруьнэгьлияр малдарвилел, хуьруьн майишадал, бахчахъанвилел ва кеспи ийиз шегьерриз фидай лежбервилел алахънавайди тир, гзаф кьадарда гамишар хуьзвай.
XIX виш йисан эхирра Вини Къартас хуьруьн эгьлияр арандиз куьч хьана Мегьарамдхуьруьн районда Къартас Къазмаяр хуьр кутунвай.
Агьалияр
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Алай чӀавуз хуьре 73 майишатар гваз 252 кас яшамиш жезва. Агьалидин вири лезгияр, суьнни - мусурманар я. 1886 йисан агьалияр сиягьдиз къачунин нетижайриз килигна, хуьре 111 кӀвал авай, агьалийрин кьадар 649 кас тир: 330 итим ва 320 паб. [1]
Хуьруьнвияр лезги чӀалан куьре нугъатдик акатзавай гуьней агъа - нугъатдал рахазвайди я.
ТӀвар-ван авай ксар
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]- СултӀанов Балакъардаш СултӀанан хва — лезги шаир ва кхьираг.