Хъуьлер: различия между версиями

Википедиядихъай
Интерактивная навигация по истории
Вилик алатай дуьзар хъувунЦIийи масакIавилер
Содержимое удалено Содержимое добавлено
ВизуальныйВики-текст
Нет описания правки
Нет описания правки
ЦӀар 50: ЦӀар 50:


'''Хъуьлер''' ({{lang-ru|Хуля}}) — [[Дагъустан республика]]дин [[Ахцегь район]]да авай тунвай хуьр.
'''Хъуьлер''' ({{lang-ru|Хуля}}) — [[Дагъустан республика]]дин [[Ахцегь район]]да авай тунвай хуьр.

==Хуьруьн тIварцIикай==
'''Хъуьлер''' тIвар ''къуьлер'' гафунай арада атайди я.


== География ==
== География ==
Хуьр [[Ахцегь район]]дин кефер пата, [[Самур цIиргъ]]инин кьиблепатан гуьнейра, [[ЦIуру Хкем]] хуьруьн ва [[Гитин кьил]] суван арада чка кьунвайди я. Мукьвал алай хуьрер: [[Ахцегь]], [[Хкем]].
Хуьр [[Ахцегь район]]дин кефер пата, [[Самур цIиргъ]]инин кьиблепатан гуьнейра, [[Гитин кьил]] суван кIанив, Самур вацIун чапла пата чка кьунвайди я. Райондин юкь тир [[Ахцегь]] хуьрелай 9 км яргъал ала. Мукьвал алай хуьрер: [[Хкем]], [[Гапцах]], [[Бахцугъ]], [[Кьуьчхуьр]].


==Тарих==
==Тарих==
[[XVI виш йис]]алай [[1839 йис]]ал кьван хуьр [[Ахцегьпарадин ада жемят]]дик акатзавай '''Ахцегьпара - 1''' хуьрерин жемятдик квай. [[1839 йис]]уз Хъуьлер, вири Самур округдихъ галаз [[Урусат империя]]дин гъилик акатнай. [[Урусат империя]]дик квай чIавуз, ам [[Дагъустан вилаят]]дин [[Самур округ]]диз талукь тир. [[ЦIуру Хкем]] хуьруьхъ галаз Хкемрин хуьруьн жемят арадал гъизва. [[1929 йис]]уз хуьр, цIийз арадал гъайи [[Ахцегь район]]дик кутунвай.
[[XVI виш йис]]алай [[1839 йис]]ал кьван хуьр [[Ахцегьпарадин ада жемят]]дик акатзавай '''Ахцегьпара - 1''' хуьрерин жемятдик квай. [[1839 йис]]уз Хъуьлер, вири Самур округдихъ галаз [[Урусат империя]]дин гъилик акатнай. [[Урусат империя]]дик квай чIавуз, ам [[Дагъустан вилаят]]дин [[Самур округ]]диз талукь тир. [[ЦIуру Хкем]] хуьруьхъ галаз Хкемрин хуьруьн жемят арадал гъизва. [[1929 йис]]уз хуьр, цIийз арадал гъайи [[Ахцегь район]]дик кутунвай. Вилик хуьре 700 - лай пара майишатар авай. ХIХ виш йисан сифтейра чилин уьцIуьнрин себебдалди хуьруьнвийрин чIехи пайдин муькуь чкадиз куьч хьун чара авачиз тир, амма куьч тахьана амукьайбуру хуьреалай 3,5 км яргъал ЦIийи Хъуьлер арадал гъанвай, гьина 400 майишатар авайди тир. [[1951 йис]]уз абурукай 70 майишат амай, ва [[1960 йис]]уз абуру хайи сувар эбеди яз гадарна хъфенвай. Хъуьлуьвийрин (хъуьлуьжуьйрин) гзафбуру [[Дагъустандин ЦIаяр]] шегьерда яшамиш жезвайди я. Хуьр вичин мублагь чилерив, тежриба авай лежберрив, Куйбышеван тIварунихъ галай девлет авай колхоздив, иер мискIиндив ва арабист - макитисрив (алимрив) тIвар-ван аваз тир. [[Ватандин ЧIехи дяве]] чIавуз фронтдиз 80 хъуьлуьви рекье гьатнай, абурукай вирини-вири 7 кас элкъвена хтанвай.


Хуьруьн мукьув, къванцин ящикай авай дегь сурар авайди я. <ref>[http://www.lezghins.com/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=71&Itemid=160 Фонд «Лезгины» — Ахтынский район]</ref>
Хуьруьн мукьув, къванцин ящикай авай дегь сурар авайди я. <ref>[http://www.lezghins.com/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=71&Itemid=160 Фонд «Лезгины» — Ахтынский район]</ref>
ЦӀар 68: ЦӀар 71:


== ЭлячӀунар ==
== ЭлячӀунар ==
* [http://ahtymo.ru/sela-ruiny Хуьрер - ХарапIаяр — «Ахцегь район» муниципалитетдин официал сайт]
{{Ахцегь райондин яшамиш жезвай чкаяр}}
{{Ахцегь райондин яшамиш жезвай чкаяр}}


19:20, 8 декабрь 2012 жуьре

Урусатдин пайдах Тунвай хуьр
Хъуьл
урус. Хуля
Уьлкве
Урусат
Федерациядин субъект
Дагъустан
Муниципал район
Юкьван кьакьанвал
1851 м
Агьалияр
0 кас
Миллетар
Динар
Сятдин чӀул
Автомобилдин код
05
Хъуьлер (Урусат)
Хъуьл
Хъуьлер (Дагъустан)
Хъуьл
Хъуьлер (Ахцегь район)
Хъуьл

Хъуьлер (урус. Хуля) — Дагъустан республикадин Ахцегь районда авай тунвай хуьр.

Хуьруьн тIварцIикай

Хъуьлер тIвар къуьлер гафунай арада атайди я.

География

Хуьр Ахцегь райондин кефер пата, Самур цIиргъинин кьиблепатан гуьнейра, Гитин кьил суван кIанив, Самур вацIун чапла пата чка кьунвайди я. Райондин юкь тир Ахцегь хуьрелай 9 км яргъал ала. Мукьвал алай хуьрер: Хкем, Гапцах, Бахцугъ, Кьуьчхуьр.

Тарих

XVI виш йисалай 1839 йисал кьван хуьр Ахцегьпарадин ада жемятдик акатзавай Ахцегьпара - 1 хуьрерин жемятдик квай. 1839 йисуз Хъуьлер, вири Самур округдихъ галаз Урусат империядин гъилик акатнай. Урусат империядик квай чIавуз, ам Дагъустан вилаятдин Самур округдиз талукь тир. ЦIуру Хкем хуьруьхъ галаз Хкемрин хуьруьн жемят арадал гъизва. 1929 йисуз хуьр, цIийз арадал гъайи Ахцегь райондик кутунвай. Вилик хуьре 700 - лай пара майишатар авай. ХIХ виш йисан сифтейра чилин уьцIуьнрин себебдалди хуьруьнвийрин чIехи пайдин муькуь чкадиз куьч хьун чара авачиз тир, амма куьч тахьана амукьайбуру хуьреалай 3,5 км яргъал ЦIийи Хъуьлер арадал гъанвай, гьина 400 майишатар авайди тир. 1951 йисуз абурукай 70 майишат амай, ва 1960 йисуз абуру хайи сувар эбеди яз гадарна хъфенвай. Хъуьлуьвийрин (хъуьлуьжуьйрин) гзафбуру Дагъустандин ЦIаяр шегьерда яшамиш жезвайди я. Хуьр вичин мублагь чилерив, тежриба авай лежберрив, Куйбышеван тIварунихъ галай девлет авай колхоздив, иер мискIиндив ва арабист - макитисрив (алимрив) тIвар-ван аваз тир. Ватандин ЧIехи дяве чIавуз фронтдиз 80 хъуьлуьви рекье гьатнай, абурукай вирини-вири 7 кас элкъвена хтанвай.

Хуьруьн мукьув, къванцин ящикай авай дегь сурар авайди я. [1]

Агьалияр

Хуьряй куьч жедалди ина лезгияр, суьнни - мусурманар яшамиш жезвай. 1886 йисуз хуьруьн агьалияр 359 касди туькIуьрзавай.[2]

Алай чIавуз хуьр ичIизва.

Баянар

  1. ↑ Фонд «Лезгины» — Ахтынский район
  2. ↑ Население Ахтыпаринского наибства Самурского округа по сёлам в 1886 году

ЭлячӀунар

Чешне "https://lez.wikipedia.org/w/index.php?title=Хъуьлер&oldid=38010" я