Словак чӀал: различия между версиями
Содержимое удалено Содержимое добавлено
Нет описания правки |
|||
ЦӀар 1: | ЦӀар 1: | ||
'''Словак чӀал''' (чпин тӀвар: ''slovenčina, slovenský jazyk'') — словакрин чӀал я. [[Славъян чIалар]]ин рагъакӀидайпатан агъакӀватӀалдик акатзавайди я. Виридалайни мукьва тирди — [[чех чIал]] я. [[Словакия]]да кьилди сад тир гьукуматдин ва [[Европадин Садвал|ЕврогалкӀдин]] официал тирбурукай са чӀал я. |
'''Словак чӀал''' (чпин тӀвар: ''slovenčina, slovenský jazyk'') — словакрин чӀал я. [[Славъян чIалар]]ин рагъакӀидайпатан агъакӀватӀалдик акатзавайди я. Виридалайни мукьва тирди — [[чех чIал]] я. [[Словакия]]да кьилди сад тир гьукуматдин ва [[Европадин Садвал|ЕврогалкӀдин]] официал тирбурукай са чӀал я. |
||
== Нугъатар == |
|||
Адетдалди словак чIал пуд рахунрин кIватIалдиз чара ийизва: |
|||
* '''РагъакIидай патан нугъат''' |
|||
** кеферни рагъакIидай патан кIватIал (Новэ место-над-Вагьом, Тренчин, Жилина, Чадца шегьерра); |
|||
** кьиблени рагъэкъечIдай патан кIватIал (Нитра, Топольчаны шегьерар); |
|||
** кьиблени рагъакIидай патан кIватIал (Братислава, Трнава, Загорье шегьерра); |
|||
* '''Юкьван нугъат''' |
|||
** Кефер патан кIватIал (Липтовский Микулаш, Мартин, Прьевидза) шегьерра); |
|||
** Кьибле патан кIватIал (Банская Быстрица, Зволен, Лученец, Левице шегьерра); |
|||
* '''РагъэкъечIдай патан нугъат''' |
|||
** кьиблени рагъакIидай патан кIватIал (Попрад, Прешов, Спишская Новая Весь, Кошице шегьерра); |
|||
** юкьван кIватIал (Михаловце, Требишов шегьерра); |
|||
** рагъэкъечIдай патан кIватIал (Гуменне шегьерда).<ref>[http://www.nazdar.ru/index.php?id=2 Ваш личный путеводитель по Чехии и Словакии - Язык]</ref> |
|||
== Кхьинар == |
== Кхьинар == |
||
{| style="font-family:Arial Unicode MS; font-size:1.4em; border-color:#000000; border-width:1px; border-style:solid; border-collapse:collapse; background-color:#F8F8EF" |
{| style="font-family:Arial Unicode MS; font-size:1.4em; border-color:#000000; border-width:1px; border-style:solid; border-collapse:collapse; background-color:#F8F8EF" |
22:06, 1 май 2014 жуьре
Словак чӀал (чпин тӀвар: slovenčina, slovenský jazyk) — словакрин чӀал я. Славъян чIаларин рагъакӀидайпатан агъакӀватӀалдик акатзавайди я. Виридалайни мукьва тирди — чех чIал я. Словакияда кьилди сад тир гьукуматдин ва ЕврогалкӀдин официал тирбурукай са чӀал я.
Нугъатар
Адетдалди словак чIал пуд рахунрин кIватIалдиз чара ийизва:
- РагъакIидай патан нугъат
- кеферни рагъакIидай патан кIватIал (Новэ место-над-Вагьом, Тренчин, Жилина, Чадца шегьерра);
- кьиблени рагъэкъечIдай патан кIватIал (Нитра, Топольчаны шегьерар);
- кьиблени рагъакIидай патан кIватIал (Братислава, Трнава, Загорье шегьерра);
- Юкьван нугъат
- Кефер патан кIватIал (Липтовский Микулаш, Мартин, Прьевидза) шегьерра);
- Кьибле патан кIватIал (Банская Быстрица, Зволен, Лученец, Левице шегьерра);
- РагъэкъечIдай патан нугъат
- кьиблени рагъакIидай патан кIватIал (Попрад, Прешов, Спишская Новая Весь, Кошице шегьерра);
- юкьван кIватIал (Михаловце, Требишов шегьерра);
- рагъэкъечIдай патан кIватIал (Гуменне шегьерда).[1]
Кхьинар
A a | Á á | В в | Ä ä | B b | C c | Č č | D d |
Ď ď | Dž dž | E e | F f | G g | H h | Ch ch | I i |
Í í | J j | K k | L l | Ĺ ĺ | Ľ ľ | M m | N n |
Ň ň | O o | Ó ó | Ô ô | P p | Q q | R r | Ŕ ŕ |
S s | Š š | T t | Ť ť | U u | Ú ú | V v | W w |
X x | Y y | Ý ý | Z z | Ž ž |
Фонетика
Кьилин гьарф | ЦIарцIин гьарф | Гьарфдалди сивяй акъудун | ВФАдив кьурвал |
---|---|---|---|
A | a | a | [a] |
Á | á | á | [a:] |
Ä | ä | široké e | [ɛ], [æ] |
B | b | bé | [b] |
C | c | cé | [ʦ] |
Č | č | čé | [ʧ] |
D | d | dé | [d] |
Ď | ď | ďé | [ɟ] |
Dz | dz | dzé | [ʣ] |
Dž | dž | džé | [ʤ] |
E | e | e | [ɛ] |
É | é | é | [ɛ:] |
F | f | ef | [f] |
G | g | gé | [g] |
H | h | há | [ɦ] |
Ch | ch | chá | [x] |
I | i | i | [ɪ] |
Í | í | í | [i:] |
J | j | jé | [j] |
K | k | ká | [k] |
L | l | el | [ḷ], [l] |
Ĺ | ĺ | dlhé el | [ḷ:] |
Ľ | ľ | eľ | [λ] |
M | m | em | [m] |
N | n | en | [n] |
Ň | ň | eň | [ɲ] |
O | o | o | [o] |
Ó | ó | ó | [o:] |
Ô | ô | ó | [u̯o] |
P | p | pé | [p] |
Q | q | kvé | [k] |
R | r | er | [r], [ṛ] |
Ŕ | ŕ | dlhé er | [ṛ:] |
S | s | es | [s] |
Š | š | eš | [ʃ] |
T | t | té | [t] |
Ť | ť | ťé | [c] |
U | u | u | [u] |
Ú | ú | ú | [u:] |
V | v | vé | [v] |
W | w | dvojité vé | [v] |
X | x | iks | [ks] |
Y | y | ypsilon | [ɪ] |
Ý | ý | dlhý ypsilon | [i:] |
Z | z | zé | [z] |
Ž | ž | žé | [ʒ] |
Словак чIала кьуд виниз акъатзавай кьвеван авайди я:
Кьилин гьарф | ЦIарцIин гьарф | ВФАдив кьурвал | Мисал |
---|---|---|---|
- | ia | [i̯a] | viac |
- | ie | [i̯ε] | miesto |
- | iu | [i̯u] | cudziu |
Ô | ô | [u̯ɔ] | stôl |
ГьакIни словак чIала чара ийидай (диакретикадин) лишанар кIвалахарзавайди я:
Лишандин мана | Чпин тIвар | Ванер |
---|---|---|
яргъивал къалурдай | „dĺžeň“ | á, é, í, ó, ú, ý, ĺ, ŕ |
хъуьтуьлвал къалурдай | „mäkčeň“ | č, dž, š, ž, ť, ď, ň, ľ |
кьветIинкI | „dve bodky“ | ä |
о-циркумфлекс | „vokáň“ | ô |
Ахъа тушир ванерин чаравилин хилер:
i/y кхьинралди
Жуьре | Ванер |
---|---|
кIеви | d, t, n, l, k, g, h, ch |
хъуьтуьл | ď, ť, ň, ľ, c, č, š, ž, dz, dž, j |
лишан авачир | b, m, p, v, r, z, s, f |
вандайвилелди/вандай туширвилелди
Жуьре | Кьве-кьвед тир | Кьве-кьвед тушир |
---|---|---|
вандай | b, d, ď, g, dz, dž, z, ž, h, v | m, n, ň, l, ĺ, ľ, r, ŕ, j |
вандай тушир | p, t, ť, k, c, č, s, š, ch, f | - |