Лондон патал чешмедиз килигун

{{ЯШЧ
| статус = Шегьер
| тӀвар =Лондон
| тамам тӀвар ={{lang-en|London}}
| фотография = London collage.jpg
| кьадар = 300px
| къул = Лондондин шикилар
| пайдах =Flag of the City of London.svg
| герб =City of London logo.svg
| региондин карта =<div style="position: relative; width: 300px;">
[[Файл:United Kingdom NUTS location map.svg|300px|border]]
{{метка изображения|x=0.393 |y=0.58 |scale=600|text=Лондон<br />[[Файл:Red pog.png|10px|center]]}}
</div>
| координатар ={{coord|51.507222|-0.1275}}
| уьлкве =ЧӀехибритания
| райондин жуьре = [[ЧӀехибританиядин уьлкве]]:
| район = [[Англия]]
| регион =[[ЧӀехи Лондон]]
| хуьруьн жуьре =
| хуьр =
| къенепатан паюнар = [[Сити (Лондон)|Сити]] ва 32 районар
| кьилин жуьре = Мэр
| кьил = [[Борис Джонсон]]
| бине эцигай тарих = [[43 йис]]
| садлагьай тӀвар кьун =
| виликан тӀварар =Лондиниум, Авгу́ста, Люнденвик, Люнденбург
| статус йисалай =
| майдан = 1 580
| ЯШЧ кьакьанвал =24 м
| гьава = юкьван гьалдин гьуьлуьн
| агьали =8 173 900
| сиягьдиз кьачур йис =2011
| агьалидин къалинвал =5173
| агломерация =8 631 000
| халкьар =
| динар =[[Хашпара дин|христианар]] (48 %), [[Ислам|мусурманар]] (12 %)
| сятдин чӀул =UTC0 (UTC+1)
| телефондин код =+44 20
| почтунин индекс =E, EC, N, NW, SE, SW, W, WC, BR, CM, CR, DA, EN, HA, IG, KT, RM, SM, TN, TW, UB, WD
| автомобилдин код =
| сайт = http://www.london.gov.uk/
| commonscat =London
}}

'''Лондон''' ({{lang-en|London}}) — [[ЧӀехибритания|ЧӀехибританиядинни Ирландиядин Садхьанвай Королвилин]] кьилинни виридалайни чӀехи шегьер я. Ада [[ЧӀехи Лондон]] лугьудай [[Англия]]дин регион арадал гъизва, ам вичел атайла 33 вич-вичи идара ийидай райондикай ибарат я.

Агьалийрин сан-гьисаб - 8,6 млн кас (2015 йис), чӀехивилел гьалтайла [[Европа]]дин кьведлагьай ва [[Европадин Садвал|ЕврогалкӀдин]] садлагьай шегьер я. «ЧӀехи Лондон» лугьудай агломерация ва адалай гегьенш тир метрополитендин район туькӀуьрзава. [[ЧӀехибритания (остров)|ЧӀехибритания]] островдин кьиблединни рагъэкъечӀдай пата, [[Лондондин бассейн]]дин кьулувилел, [[Кефердин гьуьл]]уьн патав [[Темза]] вацӀун сиве мукь (чка) кьунва.

ЧӀехибританиядин кьилин сиясатдин, экономикадинни медениятдин юкь я. Адал вири уьлкведин экономикадин вадай са пай Лондондал гьалтзава. Лап чӀехи дережадин глобал шегьеррикай, кӀвенкӀве аваз фидай дуьньядин финансрин юкьварикай сад я.

[[Вестминстер]]ни Сити лугьудай районри туькӀуьрнавай шегьердин тарихдин юкь [[Викториядин девир]]диз арадал атана. 1666-лагьай йисуз Лондон кьунвай цӀаюнилай гуьгъуьниз амукьнавай кьери дараматрикай юкьван виш йисан [[Тавер]] къала къейд ийиз жеда.

Шегьердин вичин кьил римвийри Британиядиз гужуналди гьахьунилай кьулухъ са тӀимил вахтунилай 43-лагьай йисуз бине кутур [[Лондиниум]] шегьердилай къачузва. I-III-лагьай виш йисара - римдин Британиядин, XI-XII-лагьай виш йисара - Англиядин, XVI-XX-лагьай виш йисарин арада - Британиядин империядин кьилин шегьер тир, 1707-лагьай йисалай инихъ - ЧӀехибританиядин меркез язва. 1825-лагьай йисалай 1925-лагьай йисал кьван дуьньядин виридалай чӀехи шегьер тир.

== Стхавилин шегьерар ==
* {{Колумбиядин пайдах}} [[Богота]], [[Колумбия]]
* {{Боливиядин пайдах}} [[Ла-Пас (Боливия)|Ла-Пас]], [[Боливия]]
* {{Перудин пайдах}} [[Арекипа]], [[Перу]]
* {{Германиядин пайдах}} [[Берлин]], [[Германия]]<ref name="twinning">{{cite web |url=http://www.inlondonguide.co.uk/london-sight-guide/interesting-facts-about-london.html London is twinned with New York, Moscow and Berlin.|title=Interesting Facts About London|publisher=insideguide to London|accessdate=27 July 2011}}See Fact 2 by Big Ben photo.</ref>
* {{Индиядин пайдах}} [[Дели]], [[Индия]]<ref name="Mayor of London">{{cite web|url=http://legacy.london.gov.uk/view_press_release.jsp?releaseid=1329|title=Friendship agreement to be signed between London and Delhi|date=25 July 2002|publisher=Mayor of London|accessdate=23 February 2010| archiveurl = http://www.webcitation.org/5yoKJLcvL | archivedate = 19 May 2011| deadurl=no}}</ref>
* {{КьАР-дин пайдах}} [[Йогьаннесбург]], [[Кьибле-Африкадин Республика]]
* {{Малайзиядин пайдах}} [[Куала-Лумпур]], [[Малайзия]]
* {{Кувейтдин пайдах}} [[Кувейт (шегьер)|Кувейт]], [[Кувейт]]
* {{Урусатдин пайдах}} [[Москва]], [[Урусат]]<ref name=twinning/>
* {{АСШ-дин пайдах}} [[Нью-Йорк]], [[Америкадин Садхьанвай Штатар]]<ref>{{cite web |url= http://www.london.gov.uk/mayor/international/city_partnerships/docs/new_york_partnership_agreement.pdf |archiveurl=http://www.webcitation.org/5mxnSYQPt |archivedate=22 January 2010 |title=The New York City-London sister city partnership |last=Barfield |first=M. |date=March 2001 |publisher=Greater London Authority}}</ref>
* {{Норвегиядин пайдах}} [[Осло]], [[Норвегия]]
* {{Бангладеш пайдах}} [[Силгьет]], [[Бангладеш]]
* {{Китайдин пайдах}} [[Шанхай]], [[Китайдин Халкьдин Республика|Китай]]<ref>{{cite web|url=http://www.shfao.gov.cn/wsb/english/Sister_Cities/u1a14240.html |title=Shanghai Foreign Affairs |publisher=Shfao.gov.cn |date=27 July 2009 |accessdate=23 May 2010| archiveurl = http://www.webcitation.org/5yoKKcj5N | archivedate = 19 May 2011| deadurl=no}}</ref>
* {{Кьиблепатан Кореядин пайдах}} [[Сеул]], [[Республика Корея]]
* {{Ирандин пайдах}} [[Тегьран]], [[Иран]]

== Баянар ==
{{Баянар}}

== ЭлячӀунар ==
* [http://www.london.gov.uk/ Лондондин официал сайт] {{ref-en}}

{{1000}}

[[Категория:Европадин уьлквейрин кьилин шегьерар]]
[[Категория:ЧӀехибританиядин шегьерар]]