Имеретия

Википедиядихъай
Гуржистандин пайдах Имеретия
гуржиიმერეთი
Имеретиядин пайдах Имеретиядин герб
Пайдах Герб
Кьилин шегьер:Кутаиси
ЧӀехи шегьерар:Кутаиси, Самтредиа, Зестафони, Чиатура, Цхалтубо
Уьлкве:Гуржистан
Административ паюн:1 крайдик квай шегьер, 11 муниципалитетар
ГубернаторШавлего Табатадзе
Майдан:6 552,3 км²
Агьалияр:533 906 ксар. (2-лагьай)
 · Агьалидин чуькьуьнвал:77,38 ксар./км²
ЧӀал:гуржи
Телефондин код:
Сятдин чӀул:UTC+4:00
ISO 3166 код:GE-IM
Сайт:Официал сайт

Имеретия (гуржиიმერეთი) — Гуржистанда авай велаят я. Майдан — 6 552,3 км². Агьалияр — 533 906 кас (2014).[1] Агьалидин чуькьуьнвал — 77,38 кас/км². Административ юкь — Кутаиси я.

География[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]

Велаятди Гуржистандин рагъакӀидайпата чка кьунва. Ам 11 муниципалитетдикайни са шегьер Кутаисидикай кӀватӀ хьанвайди я. Имеретиядай Риони вацӀ физава. Ина пара реликтвилин тамарни иер ядгургурар ава. ВацӀун агъанагар Месхетидин сувари, РагъэкъечӀдай патан Лихтини ЧӀехи Къавкъаздин сувари элкъвена кьунва. Имеретиядин лап кьула дуьзен чка ава, гьадайтӀуз Риони вацӀ физавайди я. И велаятда маса Гуржистандин патариз ухшар авачиз субтропиквилин кьежей климат ава: микьи тушир хъуьтӀерни пара чими гатар[2]. Гьукуматдин кьула аваз, Имеретияди Гуржистандин кьве пай галкӀурзава — рагъакӀидай патанни рагъэкъечӀдай патан.

Риони вацӀ Кутаисида

Тарих[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]

Имеретия виликра Колхидадинни Лазикадин патар тир. РагъэкъечӀдай пата авай са гъвечӀи патар гьакӀни Ибериядик акатнавай патар авай. Къавкъаздал арабар атана Лазика чкӀайла Имеретия Эгризисдин пай хьана, гуьгъуьна Абхазиядин пай хьайи. 975 йисуз Имеретиядикай садхьанвай Гуржистандин пачагьвилин пай хьана. 1466 йисуз Имеретия мад азад хьана Гуржистандин пуд паярикай сад хьана. Гуьгъуьна адакай Осман империядин пай хьана. 1810 йисуз Имеретия Россияди къачуна и чилерикай Кутаиссидин губерния хьана. 1918—1921 йисара Имеретия Гуржистан Республикадин пай тир. 1922—1991 йисара Имеретия СССРдик квай. Имеретияда авай вири муниципалитетрин юкьвар совет девирда туькӀуьрнавай индустриядиз талукь гъвечӀи шегьерар я. 1991 йисалай эгечӀна Имеретия азад Гуржистандин пай я[3]. Имеретияда пара акунар ава: милли паркар, къелеяр, хашперес клисаяр, кьветӀер, чехир ийидай чкаярни пара масадбур. ЧӀехи музей Кутаисида ава.

Чиатура

Агьалияр[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]

Имеретиядин агьалияр гуржи чӀалан чпин нугъватдал рахазава. 523 йисуз Лазикади хашпересвал кьабул авурла кьулухъ къенин йикъал инин халкьдин дин хашпересвал я. Имеретиядин агьалийрин чӀехи пай хуьруьн чкада яшамиш жезватӀани, велаятдин административ юкьв — Кутаиси — чӀехивиляй Гуржистандин кьведлагьай шегьер я.

Баянар[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]

  1. მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014. საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (ნოემბერი 2014). Ахтармишун 7 ნოემბერი, 2016.
  2. Имеретия сувари кьунвай къацу чка
  3. Имеретия Гуржистанда

ЭлячӀунар[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]