Супик чӀал

Супик чӀал Sugcestun, Sugtʼstun, Sugtestun, Alutiitstun
Уьлквеяр:	АСШ (Аляска)
Классриз ччара хьун
—
Кхьинар:	латин алфиб
ЧӀалан кодар
ISO 639-2:	ypk
ISO 639-3:	ems

Супик халкь

Алютик чӀал ва икӀа Супик чӀал, Сугпиак чӀал - (суп. Sugcestun, Sugtʼstun, Sugtestun ва икӀа Alutiitstun) — чӀал Супик халкьдин эскимос-алеут чӀаларин. Рахазай ксар амма чӀалал Аляскада (вилайат Америкадин Садхьанвай Штатар) 400 инсан кьван.

Супик нугъатар ва рахунар

• Чапла супик (алют. Kaniagmiut; ингл. Koniag Alutiiq, Koniag dialect, Alutiiq (sensu stricto))
  • Mainland чапла супик (ингл. Koniag Alutiiq of Alaska Peninsula)
    • Ugaassarmiut (ингл. Ugashik subdialect)
    • Katmai (ингл. Katmai subdialect)
  • Островрин чапла супик (ингл. Koniag Alutiiq of Kodiak Island)
    • Qik'rtarmiut Sugpiat ва икӀа Qik'rtarmiut Alutiit
      • (ингл. Southern subdialect). Кодиак островда Akhiok ва Old Harbor шегьерарда.
      • (ингл. Northern subdialect). Кодиак островда Karluk, Larsen Bay, Port lions, Ouzinkie ва Кодиак шегьерарда.
    • Tangirnarmiut. Tangirnaq (Woody Island) островда.
• Кьебле супик (ингл. Chugach Alutiiq, Chugach dialect, Chugach Eskimo, Sugpiaq (sensu stricto))
  • Mainland кьебле супик (ингл. Chugach Alutiiq of Kenai Peninsula). Рахунар: Unegkurmiut, Yalegmiut.
  • Островрин кьебле супик (алют. Chugachigmiut; ингл. Chugach Alutiiq of Prince William Sound, Chugach proper). Рахунар: Tyanirmiut, Shuqlurmiut, Nutyirmiut, Palugvirmiut, Alukarmiut, Atyarmiut, Talitlarmiut, Kangirtlurmiut, Ugalakmiut.

Супик алфиб

A

C

E

F

G

Gw

Hm

Hn

Hng

I

K

Kw

L

Ll

M

N

Ng

P

Q

R

R

S

T

U

V

W

Y

a

c

e

f

g

gw

hm

hn

hng

i

k

kw

l

ll

m

n

ng

p

q

r

R

s

t

u

v

w

y

Нумраяр

Чапла	Кьебле	лезгидал
allringuq / allriluq	all’inguq (Chenega) allringuq (Nanwalek, Port Graham)	сад
mal’uk	atel’ek (Chenega) malruk / mall’uk (Nanwalek, Port Graham)	кьвед
pingayun	pinga’an (Chenega) pingayun (Nanwalek, Port Graham)	пуд
staaman	staaman (Chenega, Nanwalek, Port Graham)	кьуд
talliman	talliman (Chenega, Nanwalek, Port Graham)	вад
arwilgen	arwinlen (Chenega) arwilgen (Nanwalek, Port Graham)	ругуд
mallrungin	maquungwin (Chenega) mallruungin (Nanwalek, Port Graham)	ирид
inglulgen	inglulen (Chenega, Nanwalek, Port Graham)	муьжуьд
qulnguyan	qulnguan (Chenega, Nanwalek, Port Graham)	кӀуьд
qulen	qulen (Chenega, Nanwalek, Port Graham)	цӀуд

Варцар

Чапла супик	Кьебле супик	лезгидал
Cuqllirpaaq Iraluq	.	Гьер
Nanicqaaq Iraluq	Yaʼalungia’aq	Эхем
Kaignasqaq Iraluq	Ya’alullraaq	Ибне
Uqna’isurt’sqaaq Iraluq	Saqulegciq	Нава
Nikllit Iraluat	Maniit Ya’allua	ТӀул
Naut’staat Iraluat	Iqallugciq	Къамуг
.	.	Чиле
Alaganat Iraluat	Uksuam Ya’allua	Пахун
Qakiiyat Iraluat	Alusastuam Ya’allua	Мара
Kakegllum Iralua	.	БаскӀум
Quyawim Iralua	Kapkaanam Ya’allua	ЦӀехуьл
Qanim Iralua	.	ФандукӀ

Урус чӀал гафар

Урусар Америка

Урус чӀалай кьабулнай Супик чӀалаз гафар. Урусар Америкада (1733–1867).

• cayuq (< ур. чай) 'чай'
• cainiq (< ур. чайник) 'чайникӀ'
• caskaq ( < ур. чашка) 'сукӀра'
• kaminaq (< ур. камин) 'пич'
• kelipaq (< ур. хлеб) 'фу'
• kuskaq (< ур. кошка) 'кац'
• masla (< ур. масло) 'дуьдгъвер'
• muRuk’uuq / muluk’uuq (< ур. молоко) 'нек'
• nehusiq (< ур. ножик) 'чукӀул'
• paltuuk (< ур. пальто) 'палту'
• piRuq (< ур. пирог) 'шуьре'
• saalaq ( < ур. сало) 'чӀем'
• stakanaq (< ур. стакан) 'бади'
• slaapaq (< ур. шляпа) 'къазма'

Алукьун

• Alutiiq Museum, Alutiiq Word of the Week Archives (Чапла супик)
• John E. Smelcer, Alutiiq Noun Dictionary and Pronunciation Guide , Common Nouns in Prince William Sound and Kenai Peninsula Region Alutiiq (Excluding Kodiak Island) (Кьебле супик)
• Chugachigmiut, Regional Culture and Language Program