Москва: различия между версиями

Содержимое удалено Содержимое добавлено
Великий и мощный Губин дятлит конурку Духового Поезда!!!
гъ Reverted 1 edit by 176.108.146.130 (talk) identified as vandalism to last revision by Soul Train. (TW)
ЦӀар 1: ЦӀар 1:
{{ЯШЧ-Урусат
#REDIRECT[[Я Губин/0.8430420204531401]]
| статус = Федерал метлебдин шегьерар
| тӀвар = Москва
| урус чӀалал тӀвар =Москва <br />[[Файл:Moscow collage new (2012) lite.jpg|center|250px|Москва шикилардин коллаж]]
| пайдах =Flag of Moscow.svg
| герб = Coat of Arms of Moscow.svg
| региондин карта =<div style="position: relative; width: 300px;">
[[Файл:Russia edcp location map.svg|300px|]]
{{метка изображения|x=0.07 |y=0.17 |scale=300|text=Москва <br />[[Файл:Red pog.png|10px|center]]}}</div><br />[[Файл:Msk blank.svg|200px|Москва]]
| координатар ={{coord|55|45|20.83|N|37|37|3.48|E|region:RU_type:city(10472629)|display=title,inline|name=Москва}}
| райондин жуьре =
| район =
| регион =Москва, [[Урусат]]дин кьилин шегьер
| кьенепатан паюнар = 10 административ округар, 125 районар
| кьилин жуьре = [[Москвадин мэр|Мэр]]
| кьил = [[Сергей Семёнович Собянин|Сергей Собянин]]
| бине эцигай тарих = [[1147 йис]]
| садлагьай тӀвар кьун = [[1147 йис]]
| виликан тӀварар =<!-- прежн. названия -->
| статус йисалай = <!-- статус с -->
| майдан = 1091
| ЯШЧ кьакьанвал =<!-- высота центра -->
| гьава = юкьван гьалдин-континенталдин
| агьали =11 612 943
| сиягьдиз кьачур йис =2012
| агьалидин къалинвал =10 659
| агломерация =14 500 000
| халкьар =[[урусар]] (91,65 %), <br /> [[украинар]] (1,42 %), <br /> [[татарар]] (1,38 %), <br /> [[армянар]] (0,98 %), <br /> [[азербайжанар]] (0,53 %), <br /> [[чувудар]] (0,49 %), <br /> [[белорусар]] (0,36 %), <br /> [[гуржияр]] (0,36 %)<ref name="demoscope.ru">{{cite web|url=http://demoscope.ru/weekly/2007/0271/tema01.php|title=Перепись 2002 года показала изменение национального состава населения Москвы|publisher=«Демоскоп» — Электронная версия бюллетеня «Население и общество». Институт демографии Государственного университета — Высшей школы экономики|accessdate=2009-01-13|lang=ru|archiveurl=http://www.webcitation.org/616HKj4d3|archivedate=2011-08-21}}</ref>
| динар =буддистар, иудеяр, католикар, гьиндуистар, мусурманар, православиединар, протестантар, кьуьзуьдан-адетар ва мас.
| сятдин чӀул =+4
| телефондин код =(+7) 495, 499
| почтунин индекс =гзаф
| автомобилдин код =77, 97, 99, 177, 197, 199
| Код ОКАТО =45
| сайт =[http://mos.ru/ mos.ru]
| commonscat =Moscow
}}
'''Москва''' — [[Урусат]]дин кьилин шегьер. Урусатдин чара федерациядин субъект я.

Агьалийрин кьадардал гьалтайла [[Европа]]да чӀехи шегьер я. 2012-й йисан юкьвара Москвадин виче 11 612 943 касди уьмуьр гьалзавай, агломерация Москвада — 14,5 миллион кас я.

[[Москва вацӀ]]ун къерехда алайди я. [[Кьегьал шегьерар|Кьегьал шегьер]] тӀвар хьузва.

ГьакӀни Москва Урусатдин улакьринни - экономикадин ва культурадин кьилин шегьеррикай сад я.

== География ==

=== Административ паюн ===
{{main|Москвадин административ паюн}}
Москвадик 12 округар, 125 районар ва 21 хуьрер акатзава.
[[Файл:Msk all districts.svg|thumb|center|350px|<div style="margin-left: 5px; border-width: 0; text-align: left;">
'''Москвадин административ округар:'''<br />
1. [[Москвадин Юкьван административ округ|Юкьван административ округ]]<br />
2. [[Кеферпатан административ округ]]<br />
3. [[Кефердинни рагъэкъечIдай патан арадин административ округ]]<br />
4. [[РагъэкъечIдай патан административ округ]]<br />
5. [[Кьиблединни рагъэкъечIдайдан арадин административ округ]]<br />
6. [[Кьиблепатан административ округ]]<br />
7. [[Кьиблединни рагъакIидайдан арадин административ округ]]<br />
8. [[РагъакIидай патан административ округ]]<br />
9. [[Кефердинни рагъакIидай патан арадин административ округ]]<br />
10. [[Зеленоград]]<br />
11. [[ЦIийимосквадин административ округ]]<br />
12. [[Троицк административ округ]]</div>]]

== Агьалияр ==
2013-й йисан юкьвара шегьердин виче 11.979.529 кас яшамиш жезвай, чӀехи Москвада (яни къваларив галай гъвечӀи шегьеррихъ галаз) — 15,5 миллион кас.

[[2010 йис]]ан агьалияр сиягьдиз къачунин малуматриз килигна, Москвадин агьалийрикай: [[урусар]] — 9 930 410 (91,65 %), [[украинар]] — 154 104 (1,42 %), [[татарар]] — 149 043 (1,38 %), [[армянар]] — 106 466 (0,98 %), [[азербайжанар]] — 57 123 (0,53 %), [[чувудар]] — 53 142 (0,49 %), [[белорусар]] — 39 225 (0,36 %), [[гуржияр]] — 38 934 (0,36 %), [[лезгияр]] — 5719 (0,055 %), тӀвар авачир миллетар — 668 409 (5,81 %).

== [[Стхавилин шегьерар]] ==
{| cellpadding="10"
|- valign="top"
|
: 1. {{Азербайжандин пайдах}} — [[Агджабеди]]
: 2. {{Азербайжандин пайдах}} — [[Баку]]
: 3. {{Азербайжандин пайдах}} — [[Гянджа]]
: 4. {{Австриядин пайдах}} — [[Вена]]
: 5. {{Албаниядин пайдах}} — [[Тирана]]
: 6. {{Алжирдин пайдах}} — [[Алжир (шегьер)|Алжир]]
: 7. {{Аргентинадин пайдах}} — [[Буэнос-Айрес]] ([[1990]])
: 8. {{Эрмениядин пайдах}} — [[Ереван]] ([[1995]])
: 9. {{Белоруссиядин пайдах}} — [[Брест]]
: 10. {{Бельгиядин пайдах}} — [[Брюссель]] ([[1996]])
: 11. {{Боливиядин пайдах}} — [[Ла-Пас (Боливия)|Ла-Пас]]
: 12. {{Боснияни Гьерцеговинадин пайдах}} — [[Баня-Лука]]
: 13. {{ЧӀехибританиядин пайдах}} — [[Лондон]]
: 14. {{Венесуэладин пайдах}} — [[Каракас]]
: 15. {{Вьетнамдин пайдах}} — [[Ханой]]
: 16. {{Вьетнамдин пайдах}} — [[Хошимин]]
: 17. {{Германиядин пайдах}} — [[Берлин]] ([[1990]])
: 18. {{Германиядин пайдах}} — [[Дюссельдорф]] ([[1992]])
: 19. {{Германиядин пайдах}} — [[Ингольштадт]] ([[1995]])
: 20. {{Германиядин пайдах}} — [[Мюнхен]]
: 21. {{Грециядин пайдах}} — [[Афинар]] ([[2002]])
: 22. {{Гуржистандин пайдах}} — [[Кутаиси]]
: 23. {{Гуржистандин пайдах}} — [[Тбилиси]]
: 24. {{Мисридин пайдах}} — [[Каир]]
: 25. {{Израилдин пайдах}} — [[Тель-Авив]]
: 26. {{Гьиндистандин пайдах}} — [[Дели]]
: 27. {{Гьиндистандин пайдах}} — [[Мумбаи]]
: 28. {{Индонезиядин пайдах}} — [[Джакарта]]
||
||
: 29. {{Ирандин пайдах}} — [[Решт]]
: 30. {{Ирандин пайдах}} — [[Тегьран]] ([[2004]])
: 31. {{Исландиядин пайдах}} — [[Рейкьявик]]
: 32. {{Испаниядин пайдах}} — [[Мадрид]] ([[1997]])
: 33. {{Италиядин пайдах}} — [[Рим]] ([[1996]])
: 34. {{Къазакъстандин пайдах}} — [[Алма-Ата]]
: 35. {{Къазакъстандин пайдах}} — [[Астана]]
: 36. {{Кипрдин пайдах}} — [[Никосия]]
: 37. {{Чиндин пайдах}} — [[Пекин]] ([[1992]])
: 38. {{Кеферпатан Кореядин пайдах}} — [[Пхеньян]]
: 39. {{Кубадин пайдах}} — [[Гавана]]
: 40. {{Киргизиядин пайдах}} — [[Бишкек]]
: 41. {{Латвиядин пайдах}} — [[Елгава]]
: 42. {{Латвиядин пайдах}} — [[Рига]]
: 43. {{Ливандин пайдах}} — [[Бейрут]]
: 44. {{Мексикадин пайдах}} — [[Текоман]]
: 45. {{Мексикадин пайдах}} — [[Энсенада (КӀенин Калифорния)|Энсенада]]
: 46. {{Монголиядин пайдах}} — [[Улан-Батор]]
: 47. {{ГАЭдин пайдах}} — [[Дубай (шегьер)|Дубай]]
: 48. {{Перудин пайдах}} — [[Куско]]
: 49. {{Польшадин пайдах}} — [[Варшава]] ([[1993]])
: 50. {{Польшадин пайдах}} — [[Краков]]
: 51. {{Кьиблепатан Кореядин пайдах}} — [[Сеул]] ([[1991]])
: 52. {{Урусатдин пайдах}} — [[Волгодонск]]
: 53. {{Урусатдин пайдах}} — [[Коломна]]
: 54. {{Урусатдин пайдах}} — [[Нарьян-Мар]]
: 55. {{Урусатдин пайдах}} — [[Ростов-на-Дону]]
: 56. {{Румыниядин пайдах}} — [[Бухарест]]
||
||
: 57. {{Сербиядин пайдах}} — [[Белград]]
: 58. {{Словениядин пайдах}} — [[Любляна]]
: 59. {{АСШ-дин пайдах}} — [[Чикаго]] ([[1997]])
: 60. {{Таджикистандин пайдах}} — [[Душанбе]]
: 61. {{Таиланддин пайдах}} — [[Бангкок]] ([[1997]])
: 62. {{Тунисдин пайдах}} — [[Тунис (шегьер)|Тунис]]
: 63. {{Туьркиядин пайдах}} — [[Анкара]]
: 64. {{Туьркиядин пайдах}} — [[Ардахан]]
: 65. {{Узбекистандин пайдах}} — [[Ташкент]]
: 66. {{Украинадин пайдах}} — [[Донецк]]
: 67. {{Украинадин пайдах}} — [[Ивано-Франковск]]
: 68. {{Украинадин пайдах}} — [[Киев]] ([[1992]])
: 69. {{Украинадин пайдах}} — [[Николаев (Николаевдин область)|Николаев]]
: 70. {{Украинадин пайдах}} — [[Ужгород]] ([[2003]])
: 71. {{Украинадин пайдах}} — [[Харьков]] ([[2001]])
: 72. {{Украинадин пайдах}} — [[Ялта]]
: 73. {{Филиппинардин пайдах}} — [[Лусон]]
: 74. {{Филиппинардин пайдах}} — [[Манила]]
: 75. {{Финляндиядин пайдах}} — [[Хельсинки]] ([[1993]])
: 76. {{Франциядин пайдах}} — [[Валансьен]]
: 77. {{Франциядин пайдах}} — [[Лимож]]
: 78. {{Хорватиядин пайдах}} — [[Загреб]]
: 79. {{Черногориядин пайдах}} — [[Будва]]
: 80. {{Черногориядин пайдах}} — [[Подгорица]]
: 81. {{Чехиядин пайдах}} — [[Прагьа]] ([[1995]])
: 82. {{Чилидин пайдах}} — [[Сантьяго]]
: 83. {{Эстониядин пайдах}} — [[Таллин]]
: 84. {{Япониядин пайдах}} — [[Токио]] ([[1991]])
: 85. {{Словакиядин пайдах}} — [[Братислава]]
|}

== Баянар ==
{{Баянар}}

== ЭлячӀунар ==
* {{Commons|Moscow}}

{{Урусатдин административ паюн}}

{{1000}}

{{Link FA|af}}
{{Link FA|de}}
{{Link FA|hr}}

[[Категория:Москва|*]]

17:51, 30 январь 2014 жуьре

Федерал метлебдин шегьерар
Москва
урусМосква
Москва шикилардин коллаж
Москва шикилардин коллаж
Москвадин пайдах Москвадин герб
Пайдах Герб

Москва

Москва
Координатар:55°45′20″ к. гь. 37°37′03″ р-э. я.HGЯO
Регион:Москва, Урусатдин кьилин шегьер
МэрСергей Собянин
Бине эцигай тарих:1147 йис
Садлагьай тӀвар кьун:1147 йис
Майдан:1091 км²
Гьава:юкьван гьалдин-континенталдин
Агьали:11 612 943 кас. (2012)
Къалинвал:10 659 кас./км²
Агломерация:14 500 000
Халкьар:урусар (91,65 %),
украинар (1,42 %),
татарар (1,38 %),
армянар (0,98 %),
азербайжанар (0,53 %),
чувудар (0,49 %),
белорусар (0,36 %),
гуржияр (0,36 %)[1]
Динар:буддистар, иудеяр, католикар, гьиндуистар, мусурманар, православиединар, протестантар, кьуьзуьдан-адетар ва мас.
Сятдин чӀул:+4
Телефондин код:(+7) 495, 499
Почтунин индекс:гзаф
Автомобил код:77, 97, 99, 177, 197, 199
Код ОКАТО:45
Сайт:mos.ru
Wikimedia Commons Commons:Moscow

Москва — Урусатдин кьилин шегьер. Урусатдин чара федерациядин субъект я.

Агьалийрин кьадардал гьалтайла Европада чӀехи шегьер я. 2012-й йисан юкьвара Москвадин виче 11 612 943 касди уьмуьр гьалзавай, агломерация Москвада — 14,5 миллион кас я.

Москва вацӀун къерехда алайди я. Кьегьал шегьер тӀвар хьузва.

ГьакӀни Москва Урусатдин улакьринни - экономикадин ва культурадин кьилин шегьеррикай сад я.

География

Административ паюн

Москвадик 12 округар, 125 районар ва 21 хуьрер акатзава.

Москвадин административ округар:
1. Юкьван административ округ
2. Кеферпатан административ округ
3. Кефердинни рагъэкъечIдай патан арадин административ округ
4. РагъэкъечIдай патан административ округ
5. Кьиблединни рагъэкъечIдайдан арадин административ округ
6. Кьиблепатан административ округ
7. Кьиблединни рагъакIидайдан арадин административ округ
8. РагъакIидай патан административ округ
9. Кефердинни рагъакIидай патан арадин административ округ
10. Зеленоград
11. ЦIийимосквадин административ округ
12. Троицк административ округ

Агьалияр

2013-й йисан юкьвара шегьердин виче 11.979.529 кас яшамиш жезвай, чӀехи Москвада (яни къваларив галай гъвечӀи шегьеррихъ галаз) — 15,5 миллион кас.

2010 йисан агьалияр сиягьдиз къачунин малуматриз килигна, Москвадин агьалийрикай: урусар — 9 930 410 (91,65 %), украинар — 154 104 (1,42 %), татарар — 149 043 (1,38 %), армянар — 106 466 (0,98 %), азербайжанар — 57 123 (0,53 %), чувудар — 53 142 (0,49 %), белорусар — 39 225 (0,36 %), гуржияр — 38 934 (0,36 %), лезгияр — 5719 (0,055 %), тӀвар авачир миллетар — 668 409 (5,81 %).

Стхавилин шегьерар

1. Азербайжандин пайдах — Агджабеди
2. Азербайжандин пайдах — Баку
3. Азербайжандин пайдах — Гянджа
4. Австридин пайдах — Вена
5. Албаниядин пайдах — Тирана
6. Алжирдин пайдах — Алжир
7. Аргентинадин пайдах — Буэнос-Айрес (1990)
8. Эрменистандин пайдах — Ереван (1995)
9. Беларусиядин пайдах — Брест
10. Бельгиядин пайдах — Брюссель (1996)
11. Боливиядин пайдах — Ла-Пас
12. Боснияни Гьерцеговинадин пайдах — Баня-Лука
13. ЧӀехибританиядин пайдах — Лондон
14. Венесуэладин пайдах — Каракас
15. Вьетнамдин пайдах — Ханой
16. Вьетнамдин пайдах — Хошимин
17. Германиядин пайдах — Берлин (1990)
18. Германиядин пайдах — Дюссельдорф (1992)
19. Германиядин пайдах — Ингольштадт (1995)
20. Германиядин пайдах — Мюнхен
21. Грециядин пайдах — Афинар (2002)
22. Гуржистандин пайдах — Кутаиси
23. Гуржистандин пайдах — Тбилиси
24. Мисридин пайдах — Каир
25. Израилдин пайдах — Тель-Авив
26. Гьиндистандин пайдах — Дели
27. Гьиндистандин пайдах — Мумбаи
28. Индонезиядин пайдах — Джакарта
29. Ирандин пайдах — Решт
30. Ирандин пайдах — Тегьран (2004)
31. Исландиядин пайдах — Рейкьявик
32. Испаниядин пайдах — Мадрид (1997)
33. Италиядин пайдах — Рим (1996)
34. Къазакъстандин пайдах — Алма-Ата
35. Къазакъстандин пайдах — Астана
36. Кипрдин пайдах — Никосия
37. Халкьдин Республика Чиндин пайдах — Пекин (1992)
38. Кореядин Халкьдинни-Демократиядин Республика — Пхеньян
39. Кубадин пайдах — Гавана
40. Киргизиядин пайдах — Бишкек
41. Латвиядин пайдах — Елгава
42. Латвиядин пайдах — Рига
43. Ливандин пайдах — Бейрут
44. Мексикадин пайдах — Текоман
45. Мексикадин пайдах — Энсенада
46. Монголиядин пайдах — Улан-Батор
47. Арабрин Садхьанвай Эмиратрин пайдах — Дубай
48. Перудин пайдах — Куско
49. Польша — Варшава (1993)
50. Польша — Краков
51. Кьиблепатан Кореядин пайдах — Сеул (1991)
52. Урусатдин пайдах — Волгодонск
53. Урусатдин пайдах — Коломна
54. Урусатдин пайдах — Нарьян-Мар
55. Урусатдин пайдах — Ростов-на-Дону
56. Румыниядин пайдах — Бухарест
57. Сербиядин пайдах — Белград
58. Словениядин пайдах — Любляна
59. АСШ-дин пайдах — Чикаго (1997)
60. Таджикистандин пайдах — Душанбе
61. Таиланддин пайдах — Бангкок (1997)
62. Тунисдин пайдах — Тунис
63. Туьркиядин пайдах — Анкара
64. Туьркиядин пайдах — Ардахан
65. Узбекистандин пайдах — Ташкент
66. Украинадин пайдах — Донецк
67. Украинадин пайдах — Ивано-Франковск
68. Украинадин пайдах — Киев (1992)
69. Украинадин пайдах — Николаев
70. Украинадин пайдах — Ужгород (2003)
71. Украинадин пайдах — Харьков (2001)
72. Украинадин пайдах — Ялта
73. Филиппинрин пайдах — Лусон
74. Филиппинрин пайдах — Манила
75. Финляндиядин пайдах — Хельсинки (1993)
76. Франциядин пайдах — Валансьен
77. Франциядин пайдах — Лимож
78. Хорватиядин пайдах — Загреб
79. ЧӀулавсувдин пайдах — Будва
80. ЧӀулавсувдин пайдах — Подгорица
81. Чехиядин пайдах — Прагьа (1995)
82. Чилидин пайдах — Сантьяго
83. Эстониядин пайдах — Таллин
84. Япониядин пайдах — Токио (1991)
85. Словакиядин пайдах — Братислава

Баянар

  1. Перепись 2002 года показала изменение национального состава населения Москвы  (урус). «Демоскоп» — Электронная версия бюллетеня «Население и общество». Институт демографии Государственного университета — Высшей школы экономики. Архивация 21 август 2011. Ахтармишун 13 январь 2009.

ЭлячӀунар

  • Викигьамбарда темайриз килигна туькӀуьрнавай медиа-файлар ава Москва

Шаблон:Link FA Шаблон:Link FA Шаблон:Link FA