Перейти к содержанию

Гьукуматдин идара авунин тегьер

Википедиядихъай
Дуьньядин уьлквейра идара авунин тегьерар:
Вили — Президентвилин гьукуматар, уьлкведа кьилиз тухудай крарин вири гьукум президентдин гъилик ква
Къацу — президентвилин Гьукуматар, амма кьилиз тухудай крарин гьукум гьакӀни парламентдикай аслу я
Хъипи — Акахьай гьукуматар, (зур - президентвилин, парламентдинни - президентвилин) — гьукум гьикӀ президентидин гъилик гьакӀни парламентдин гъилик ква, парламентди президентрин хкягъунриз таъсир гузва
СакӀал — Парламентдин гьукуматар, уьлкведа кьилиз тухудай крарин вири гьукум парламентдик ква
Яру — Конституциядин монархия, саки вири гьукум парламентдик ква, монархия зайиф я
Экуь-фичӀи — Конституциядин монархия, и уьлквейра парламент зайиф хьайила кьиливал монархияди тухузва
ФичӀи — Бегьем монархия, вири гьукум монархдин гъилик ква
Шуьтруь — Сапартиядин система, ина вири гьукум, конституцияди къабул авунай кьилди са партиядин гъилик ква
Зейтундин — гьукумвилин асул къанунар авачир уьлквеяр
Рехи — тӀвар кьунвай са тарифдизни виже къведачир уьлквеяр
*И картади идара авунин тегьерар къалурзава

Гьукуматдин идара авунин тегьер — гьукуматдин формадин элемент; гьукумат гьукумдин чӀехи организациярин туькӀуьрун, абурун чирвилерин тегьер, крар тухудай муьгьлет, маса органрихъни агьалидихъ галаз рафтарвал ва агьалиди организациярин туькӀуьрунда иштираквилин дережа[1].

Гьукумдин тегьерди къалурзава:

  • гьукумат чӀехи органар гьикӀ арадал кьвезватӀа,
  • абурун туькӀуьрунар,
  • гьукуматдин органрин арада авай рафтарвилин асул дибар,
  • кьилин гьукумдинни ватанэгьлийрин арадин рафтарвал гьикӀ туькӀур жезватӀа,
  • гьукуматдин организациядин органри ватанэгьлийриз ихтиярар ва адавал гунин дережа.

Идара авунин тегьеррин асул жуьреяр

[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]

Идара авунин акахьай тегьерар

[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]
  1. Чиркин В. Е. Государствоведение: Учебник / В. Е. Чиркин. — М. : Юристъ, 1999. — С. 138.