Дасхуьруьнви Моисей

Дасхуьруьнви Моисей — VII виш йисуз уьмуьр авур Алпандин чӀехи шаир ва алим. Ам вичин «Алпандин тарих» ктабдалди вири дуьньядиз машгьур хьанай. И дегь эсер 625 йисуз алпан чӀалал кхьенва, са шумуд виш йис вилик эрмени, урус, француз ва маса чӀалариз таржума авунва. Адан копияр Эрменистандин Матенадаран библиотекада хуьзва. ЧӀехи пай тарихчийри ам эрмени миллетдай тирди тестикьарзава.

«Алпандин тарих» лезги халкьарин тарихдикай теснифнавай садлагьай чӀехи эсер я. Тарихдин илимар чирунал алахънавай Моисея вичин улубда IV—VI виш йисарин алимрин ктабрикай менфят къачунва ва вич шагьид хьайи вакъиайрикай луькӀуьнзава.

Моисей Дасхуьруьнвиди «Алпандин тарих» улубдалди лезги миллетрихъ цӀийи аямдин сифте виш йисара кьилди гьукумат, культура, кӀел-кхьин ва эдебият хьайиди субутарзава. И къимет авачир хьтин улубдалди чӀехи камалэгьлиди гьам вичин халкьдиз, гьамни вичиз зурба гуьмбет эцигнава.

Зарият

• Моисей Дасхуринви (Мовсес Каланкатуаци). История страны Алуанк. — Ереван, 1984.
• Тревер К. В. Очерки по истории и культуре Кавказской Албании (IV в. до н. э. -VII в. н. э.). М. Л., 1959.
• Алиев К. Античная Кавказская Албания. -Баку, 1992.
• Бадалов Ф. А. История лезгинского народа и государства (V тыс. до н. э. — X в. н. э.). — Дербент, 1998.