Тер-Петросян Левон Акопан хва
Тер-Петросян Левон Акопан хва | |
---|---|
Լեւոն Հակոբի Տեր-Պետրոսյան | |
Дидедиз хьайи чӀав | 1945 йисан 9 январь[1][2] (79 йис.) или 1945 йисан[3] |
Дидедиз хьайи чка | Алеппо |
Гьукумат | Эрменистан |
Пеше | политик ва историк |
Гъуьл-пабвал | Людмила Тер-Петросян |
Пишкешар | почётный доктор Университета Париж 1 Пантеон-Сорбонна[4] |
Автограф | |
Викигьамбарда авай шикилар |
Левон Акопан хва Тер-Петросян (эрм. Լևոն Հակոբի Տեր-Պետրոսյան; 1945 йисан 9 январдиз; Гьалеб, Сирия) — шурайрин ва Эрменистандин гьукуматдин ва сиясатдин крархъан, Эрменистан Республикадин садлагьай президент (1991—1998 й.), филологиядин илимрин духтур я.
Уьмуьрдин рехъ
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]КӀелун
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Левон Тер-Петросян 1945-лагьай йисан 9 январдиз Сирияда авай Алеппо шегьерда дидедиз хьана. 1946-лагьай йисуз адан хзан Эрменистандиз куьч хьана. 1963-лагьай йисуз Еревандин гьукуматдин университетдик экечӀна. Студентрин гьевескаррин театрда къугъвазвай тир. 1968-лагьай йисуз ада университет акьалтӀарна. Ахпа ам Эрменистандин ССР-дин Илимрин академиядихъ галай Манук Абегянан тӀварунихъ галай Литературадин институтдин аспирантурадиз гьахьна.
Гуьгъуьнлай ада Ленинграддин Востоковедениядин институтда вичин кӀелун давамарна.
1972-лагьай йисуз ада Эрменистандинни Ассириядин арада авай литературадин алакъайрикай кандидатвилин диссертация хвена. 1987-лагьай йисуз ада Ленинградда филологиядин илимрин духтуррин диссертация хвена.
Сиясат
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]1988-лагьай йисуз Левон Тер-Петросян «Къарабагъ» лугьудай комитетдик экечӀна, абуру Азербайджандин ССР-дин ибаратдикай Суван Къарабагъ хкудун тӀалабзвай тир. ГьакӀни ам Эрменистандин виримиллетдин гьерекатдин (ЭВГь) регьеберрикай сад тир. 1988-лагьай йисан декабрдиз «Къарабагъ» комитетдик квай маса уртахрихъ галаз кьуна дустагъ авуна. Адак «массайрин къалабулух тешкилат авунай» ва «халкьарин арада къал тунай» тахсир кутуна. Амма 1989-лагьай йисан майдиз жемятдин чуькьуьникди ам ахъайна.
1989-лагьай йисан августдиз Пер-Петросян Эрменистандин ССР-дин Вини кьилин Советдин депутат яз хкянва, 1989-лагьай йисан ноябрдиз — ЭВГь-дин кьил яз хкянва.
1990-лагьай йисан августдиз ам цӀийи эверунин Эрменистандин Вини кьилин Советдин кьил яз хкянва. Адан регьбервилик 1990-лагьай йисан 23-лагьай августдиз Эрменистандин аслу туширвилин декларация тестикьарна.