I-й Пётр патал чешмедиз килигун

{{Гьукуматдин кар ийизвайди
 | лезги тӀвар = I-й Пётр Алексеевич ЧӀехи
 | тамам тӀвар = {{lang-cu|Пе́тръ Алеѯі́евичъ}} <br><big>Петръ Алексіевичъ</big>
 | портрет = Peter der-Grosse 1838.jpg
 | кьадар = 280px
 | къул чӀугун = 1838 йисуз [[Поль Деларош]]а чӀугур ЧӀехи Петрдин портрет.
 | титул = [[Урусатдин императорар|Урусатдин император]]
 | къайда = 
 | девирэвел = [[1721 йис|1721-й йисан]] [[22 октябрь]]
 | девирэхир = [[1725 йис|1725-й йисан]] [[28 январь]]
 | таж алукӀун = 
 | варис = 
 | вилик хьайи кас = 
 | чкадал акъвазнавайди = [[I Екатерина]]
 | пайдах = Russian Emperor Standard 1720.gif
 | пайдах2 = Russia05.png
 | титул_2 = [[Урус пачагьвал|Вири Русдин Царь ва ЧӀехи пачагь]]
 | девирэвел_2 = [[1682 йис|1682-й йисан]] [[27 апрель]]
 | девирэхир_2 = [[1721 йис|1721-й йисан]] [[22 октябрь]]
 | таж алукӀун_2 = [[1682 йис|1682-й йисан]] [[25 июнь]]
 | регент1_2 = [[Софья Алексеевна]]
 | регент1девирэвел_2 = [[1682 йис|1682]]
 | регент1девирэхир_2 = [[1689 йис|1689]]
 | уртахгьаким1_2 = [[V Иван]]
 | уртахгьаким1девирэвел_2 = [[1682 йис|1682]]
 | уртахгьаким1девирэхир_2 = [[1696 йис|1696]]
 | вилик хьайи кас_2 = [[III Фёдор Алексеевич]]
 | чкадал акъвазнавайди_2 = [[I Василий Дмитриевич]]
 | къейд_2 = 1721 йисалай — Урусатдин император
 | дидедиз хьайи чӀав = {{Дидедиз дата|30|05|1672}}
 | дидедиз хьайи чка = [[Москва]], [[Урус пачагьвал]]
 | кьиникьин чӀав = {{Кьена дата|28|01|1725}}
 | диндин талукьвал = [[Хашпересвал|хашперес]]
 | кьиникьин чка = [[Санкт-Петербург]], [[Урусат|Урусатдин империя]]
 | кучукнава = [[Петропавловскдин собор]], [[Санкт-Петербург]]
 | династия = [[Романовар]]
 | буба = [[Алексей Михайлович]]
 | диде = [[Наталья Кирилловна Нарышкина|Наталья Кирилловна]]
 | паб = 1. [[Евдокия Фёдоровна Лопухина|Евдокия Лопухина]] <br>2. [[I Екатерина|Екатерина Алексеевна]]
 | аялар = '''диде — Лопухина:''' [[Алексей Петрович]] (хва); <br> '''диде — I Екатерина:''' [[Анна Петровна|Анна]], [[Елизавета Петровна|Елизавета]], Наталья (рушар); Пётр (хва).
 | къул = Peter the Great Signature.svg
 | монограмма = Imperial Monogram of Tsar Peter I "The Great" of Russia, Variant 2.svg
 | монограммадин гьяркьуьвал = 60
 | пишкешар = 
 | Commons = Peter I of Russia
}}
'''I-й Пётр Алексеевич''', адан лакӀаб '''Зурба''' тир ([[1672 йис]]ан 30 май — [[1725 йис]]ан 28 январь) — [[Романоврин династия]]дай тир вири [[Русь]]дин эхиримжи пачагь ва Урусатдин садлагьай император. Вичин цӀуд яшар хьайила ам пачагьдин тахтунал экъечӀнай, амма вичи гьукум гьализ [[1689 йис]]алай гатӀумнай. Адахъ галаз санал адан хайи стха Иванани гьукум ийизвай (1696 йисуз рагьметдиз фидалди). Аял чӀавалай кӀелунрал ва чирвилерал рикӀ алай Пётр, рагъакӀидай патан Европадиз гзаф гагьдин сиятар авур садлагьай урус пачагь тир. [[1698 йис]]уз Европадай хтайдалай кьулухъ ада Урусатдин гьукуматда ва жемиятдин къайдайра чӀехи реформаяр авунин крарик кьил кутунай. I-й Пётрдин виридалайни чӀехи агалкьунрикай сад, [[Кеферпатан ЧӀехи дяве]]да къазанмишай гъалибвилелай кьулухъ [[Прибалтика]]дин регионда Урусатдин сергьятар гегьеншарун тир. Адалай кьулухъ адаз императордин тӀвар ганай.

== Баянар ==
{{Баянар}}

== ЭлячӀунар ==
* [http://russia.iratta.com/01.php Рождение империи Петра I Великого (конец XVII — первая четверть XVIII в.)]{{ref-ru}}
* [http://www.hrono.info/biograf/petr1.html Биография]{{ref-ru}}
{{Къецепатан элячӀунар}}

{{1000}}
[[Категория:Урусатдин императорар]]
[[Категория:Москвада дидедиз хьанвайбур]]
[[Категория:Санкт-Петербургда кьенвайбур‎]]