Ахцегь Магьарам

Магьарам-эфенди (гъилин ктабра ам Магьарам-эфенди ал-Ахты яз гьатнава) — XVIII виш йисан кьведлагьай паюна уьмуьр авур лезги шаир ва алим.

Ам Самур магьалдин Къутунхърин хуьре дидедиз хьана. Ада Ахцегьрин медресада кӀелна, РагъэкъечӀдай патан чӀалар ва илимар чирна, ахпа гьа ина тарсарни гана. Гуьгъуьнлай Куьредин Магьмутан хуьрел куьч хьана, алимди ина медреса ахъайна.

Магьарам-эфендиди вичин шиирар лезги ва араб чӀаларал кхьена, абур уьмуьрдин жуьреба-жуьре месэлайриз, вичин кьилел атай дуьшуьшриз, диндиз ва философиядин веревирдериз бахшнава. Магьарам-эфендиди Лезгистанда кӀелун-кхьин, илимар ва эдебият вилик финиз дериндай таъсирна. Адан гъилик кӀелай гзаф сухтайрикай (Ярагъ Мегьамед, Ахцегь Мирзе Али, Рухун Али ва мсб.) Къавкъаздин вилаятра тӀвар-ван авай алимар, шаирар ва регьберар хьана.

Магьарам-эфендидикай сифте малуматар Алкьвадар Гьасан-эфендидин «Асари Дагъустан» ктабда ганва: «ЧӀехи алимрин жергедик Ахцегь Магьарам-эфенди акатзава. Ада физикадин ва философиядин тарсар гана». Алкьвадар Гьасан Ахцегь Магьарам-эфендидин птул жезва: Гьасан-эфендидин чӀехи буба Ярагь Мегьамед Магьарам-эфендидин езне тир.

Магьарам-эфендидин шиирар чапдиз акъудун патал Гъ. Садыкъиди ва М. Ярагьмедова еке зегьметар чӀугуна. Магьарам-эфенди Магьмутан хуьрел цӀайлапанди яна кьена.

Эдебият

• Гасан Алкадари. Асари Дагестан. — Магьачкъала, 1994.
• «Коммунист», 1991-йисан 20-август.