Ботлих: различия между версиями

Википедиядихъай
Содержимое удалено Содержимое добавлено
Нет описания правки
ЦӀар 1: ЦӀар 1:
{{ЯШЧ2+
{{ЯШЧ-Урусат
|тӀвар=Ботлих
| статус = Хуьр
|статус= Хуьр
| тӀвар =Ботлих
| урус чӀалал тӀвар =
|вичин чӀалал тӀвар =
|ЯШЧдин статус =
| пайдах =
|уьлкве = Урусат
| герб =
| lat_deg = 42 |lat_min = 42 |lat_sec =
| региондин карта =<div style="position: relative; width: 300px;">
| lon_deg = 46 |lon_min = 06 |lon_sec =
[[Файл:Russia Dagestan location map.svg|300px|]]
|CoordAddon =
{{метка изображения|x=0.29 |y=0.82 |scale=300|text=Ботлих<br />[[Файл:Red pog.png|10px|center]]}}
|CoordScale =
</div>
|гьукуматдин картадин алцум =0
| координатар ={{coord|42|39|00|N|46|13|00|E|region:RU_type:city(10400)|display=title,inline|name=Ботлих}}
|региондин картадин алцум =300
| райондин жуьре = {{nobr|Муниципал район:}}
|райондин картадин алцум =300
| район =[[Ботлих район|Ботлих]]
|региондин жуьре = Федерациядин субъект
| регион =[[Дагъустан]]
|регион = Дагъустан
| хуьруьн жуьре =
|регион таблицада = Дагъустан
| хуьр =
|райондин жуьре = Муниципал район
| кьенепатан паюнар = <!-- Внутр.делен. -->
|район = Ботлих район
| кьилин жуьре = <!-- Вид главы, слева -->
|район таблицада = Ботлих район{{!}}Ботлих
| кьил = <!-- Глава -->
|C в регион = нет
| бине эцигай тарих = <!-- дата основания -->
|жемятдин жуьре = Хуьруьнсовет
| садлагьай тӀвар кьун = <!-- 1е упоминан-->
|жемят = [[Ботлих хуьруьнсовет|«Ботлих»]]
| виликан тӀварар =<!-- прежн. названия -->
|жемят таблицада =
| статус йисалай = <!-- статус с -->
|къенепатан паюнар =
| майдан =
|кьилин жуьре =
| ЯШЧ кьакьанвал =<!-- высота центра -->
|кьил =
| гьава = юкьван гьалдин
|бине эцигай тарих =
| агьали =12159
|статус йисалай =
| сиягьдиз кьачур йис =2010
|майдан =
| агьалидин къалинвал =<!-- плотность -->
|кьакьанвилин жуьре =
| агломерация =
|ЯШЧдин кьакьанвал =
| халкьар =[[ботлихар]]
|климат =
| динар =[[суьнни-мусурманар]]
|официал чӀал =
| сятдин чӀул =[[UTC+4]]
|виликан тӀварар =
| телефондин код =+7 87271
|агьалияр = {{гзаф хьун1}} 12 159
| почтунин индекс =368970, 368971
|сиягьдиз къачур йис = 2010
| автомобилдин код =05
|къалинвал =
| Код ОКАТО =82 209 820 001
|агломерация =
| сайт =
|миллетар = [[ботлихар]]
| commonscat =
|динар = [[сунияр|суни]] - [[мусурманар]]
}}
|чпи-чпиз гузвай тӀвар =
'''Ботлих''' ({{lang-av|Болъихъ}}) — [[Дагъустан Республика]]дин [[Ботлих район]]дин административ юкь ва виридалай чӀехи хуьр.
|сятдин чӀул = +3
|DST =
|телефондин код = +7 87271
|почтунин индекс =
|почтайрин индексар = 368970, 368971
|автомобилдин код = 05
|идентификатордин жуьре = Код ОКАТО
|цифрадин идентификатор = 82 209 820 001
|Commons-ра категория =
|сайт =
|сайтдин чӀал =
|add1n = Хуьруьн шикилар
|add1 = [http://www.odnoselchane.ru/?com=photogallery&page=photos_of_category&sect=105 www.odnoselchane.ru]
|add2n = Космосдай акунар
|add2 = [http://wikimapia.org/#lang=ru&lat=42.670509&lon=46.206350&z=15&m=ys www.wikimapia.org]
}}

'''Ботлих''' — [[Дагъустан]] республикадин [[Ботлих район]]да авай хуьр. Райондин администрациядин юкь я. [[Ботлих хуьруьнсовет]]дик акатзава. Хуьруьнсоветдин кьилин хуьр я.


== География ==
== География ==
Хуьр [[Ботлих район]]дин кьибле пата, [[Магьачкъала]] шегьердилай 151 км яргъал, [[Анди Койсу]] вацIун кIама ала.
Ботлих [[Дагъустан]]дин рагъакӀидай пата, [[Андий Койсу]] вацӀун кӀама чка кьунва. Республикадин кьилин шегьер [[Магьачкъала]]дилай 252 км кьиблединни — рагъакӀидай пата ава.

==Тарих==
[[1859 йис]]уз Ботлих хуьр вири [[Анди округ]]дихъ галаз [[Урусат империя]]дин гъилик акатнай. Империядик квай чIавуз хуьр [[Дагъустан вилаят]]дин [[Анди округ]]дин [[Технуцал наибвал]]диз талукь тир.

[[1999 йис]]уз хуьруьз чечен боевикар гьахьнай, идакай себеб хьана Кеферпатан Къавкъазда [[Квьедлагьай чечен дяве]] гатIумнай.

==Агьалияр==
Йисариз килигна Ботлих хуьруьн агьалийрин дегиш хьунин динамика:

{|class="wikitable" style="padding:0;background:#fafafa;border:1px solid #bbb;width:500px;height:70px;text-align:center;font-size:12px;cellspacing=0"
|-
|'''Йис'''
|'''[[1886 йис|1886]]'''
|'''[[2002 йис|2002]]'''
|'''[[2010 йис|2010]]'''
|-
|'''Агьалияр'''
|1 105 <ref>[http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/texnucal1886.html Технуцал наибвилин агьалияр 1886 году]</ref>
|{{гзаф хьун1}} 10 397<ref>[http://lingvarium.org/russia/settlem-database.shtml Данные Всероссийской переписи населения 2002 года: таблица № 02c. Численность населения и преобладающая национальность по каждому сельскому населенному пункту.]</ref>
|{{гзаф хьун1}} 12 159<ref>[http://dagstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/dagstat/resources/b698fa00421f084fbfb3ff2d59c15b71/%D0%92%D0%9F%D0%9D+%D1%82%D0%BE%D0%BC1.rar 33. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2010 г.]</ref>
|}


[[2010 йис]]ан агьалияр сиягьриз къачунин нетижайриз килигна хуьре 12 159 касди уьмуьр ийизвай. Вири [[ботлихар]], [[сунияр|суни]]-[[мусурманар]] я.
== Агьалияр ==
Хуьруьн агьали — 12 150 кас я (2010-й йисан агьали сиягьдиз къачунин нетижа). Ина яшамиш жезвайбурун вири, авар халкьдин субэтник группа — [[ботлихар]], суьнни — мусурманар я.


==Литература==
== Майишат ==
* {{ВТ-ЭСБЕ|Ботлих|[[Динник, Николай Яковлевич|Динник Н. Я.]]}}


== Баянар ==
== Баянар ==
{{баянар}}
{{Баянар}}


== ЭлячӀунар ==
== ЭлячӀунар ==
* [http://www.riadagestan.ru/in_dagestan/municipality/botlihskiy/ riadagestan.ru — Ботлих район] {{ref-ru}}
* [http://xn--80abvlool0a.xn--p1ai/in/md/main МО «Ботлих район» администрациядин официал сайт]


{{Ботлих райондин агьалийрин пунктар}}
[[Категория:Авар хуьрер]]
[[Категория:Дагъустандин районрин кьилин хуьрер]]
[[Категория:Ботлих райондин хуьрер]]
[[Категория:Ботлих райондин хуьрер]]
[[Категория:Ботлихрин хуьрер]]

19:38, 26 май 2015 жуьре

Урусатдин пайдах Хуьр
Ботлих
Уьлкве
Урусат
Федерациядин субъект
Дагъустан
Муниципал район
Хуьруьнсовет
Агьалияр
12 159 кас (2010)
Миллетар
Динар
Сятдин чӀул
Телефондин код
+7 87271
Почтайрин индексар
368970, 368971
Автомобилдин код
05
Код ОКАТО
82 209 820 001
Хуьруьн шикилар
Космосдай акунар
Ботлих (Дагъустан)
Магьачкъала
Ботлих
Ботлих (Ботлих район)
Ботлих
Ботлих

БотлихДагъустан республикадин Ботлих районда авай хуьр. Райондин администрациядин юкь я. Ботлих хуьруьнсоветдик акатзава. Хуьруьнсоветдин кьилин хуьр я.

География

Хуьр Ботлих райондин кьибле пата, Магьачкъала шегьердилай 151 км яргъал, Анди Койсу вацIун кIама ала.

Тарих

1859 йисуз Ботлих хуьр вири Анди округдихъ галаз Урусат империядин гъилик акатнай. Империядик квай чIавуз хуьр Дагъустан вилаятдин Анди округдин Технуцал наибвалдиз талукь тир.

1999 йисуз хуьруьз чечен боевикар гьахьнай, идакай себеб хьана Кеферпатан Къавкъазда Квьедлагьай чечен дяве гатIумнай.

Агьалияр

Йисариз килигна Ботлих хуьруьн агьалийрин дегиш хьунин динамика:

Йис 1886 2002 2010
Агьалияр 1 105 [1] 10 397[2] 12 159[3]

2010 йисан агьалияр сиягьриз къачунин нетижайриз килигна хуьре 12 159 касди уьмуьр ийизвай. Вири ботлихар, суни-мусурманар я.

Литература

Баянар

ЭлячӀунар