Перейти к содержанию

Гурия

Википедиядихъай
Гуржистандин пайдах Гурия
гуржиგურია
Гуриядин пайдах Гуриядин герб
Пайдах Герб
Кьилин шегьер:Озургети
ЧӀехи шегьерар:Озургети, Ланчхути
Уьлкве:Гуржистан
Административ паюн:3 муниципалитетар
ГубернаторЗураб Насарая
Майдан:2 033 км² (10-лагьай)
Агьалияр:110 524 ксар. (9-лагьай)
 · Агьалидин чуькьуьнвал:56,00 ксар./км²
ЧӀал:гуржи
Телефондин код:
Сятдин чӀул:UTC+4:00
ISO 3166 код:GE-GU
Сайт:Официал сайт

Гурия край (гуржиგურია) — Гуржистанда авай велаят я. Майдан — 2 033 км². Агьалияр — 110 524 кас. Агьалидин чуькьуьнвал — 56 кас/км². Административ юкь — Озургети я. Чилин чӀехивиляй Гуржистандин велаятрикай 10-й чка кьазва[1].

Велаятди Гуржистандин кьиблединни рагъакӀидайпата чка кьунва. Кефер-рагъакӀидай пата Мингрелиядихъ галаз сергьят тухузава. Кефер-рагъакъатдай пата Имеретиядихъ галаз сергьят тухузава, рагъакӀидай пата Самцхе-Джавахетидихъ галазни кьибле пата Аджариядихъ галаз. Гурия пуд муниципалитетдал пай жезава, чпин кьилин шегьеррин тӀварар алай: Ланчхути, Озургети, Чохатаури.

Сифте сефер Гурия тӀвар гуржи чӀалал 8 вишйисан документда кьунвай. Са тариххъанари Гурия тӀвар дегь чӀаварин гьукумат Урартудин делилрай атана хьун мумкин я лугьузава. 10 вишйисан эхирда Гуржи пачагьвал туькӀуьр хьайила Гурия гьадан пай тир. Монголри гьукумат кьунвайлани Гурия рагъакӀидай патан Гуржистанда азаддаказ амай. 15 вишйисуз гьамни чкӀайла 1466 йисуз Гурия Гуриели династиядин къуватдик гваз вич вичиз пачагьвал хьиз авай. 16 вишйисуз Гуриядикай османрин вассал хьана. Гуриядин пачагьривай Гиорги III Гуриелидивайни Мамиа IIIдивай Имеретиядин пачагьар жез хьана. 18 вишйисуз Гурия пара сефер РагъакӀидай Гуржистандиз кӀанивал хьана пай авунвай. ГьакӀа хьана Гуриядикай Аджарияни Агъа Гуриядин са чилер хкатна Осман империядиз фена, гьавиляй а чилера исламвал гегьеншар хьана. 1810 йисан 19 июндиз Гуриядин пачагь Мамиа Vда Гурия Россиядин империядиз гана. 1840 йисуз ам гьич империядин къенин пай авуна. 1918 йисуз Гурия Демократиядин Республика Гуржистандин пай хьана, 1921 йисалай советрин къуватдик фена. 1991 йисалай мад азад Гуржистанда хьана. Гуржистандин велаят хьиз Гурия 1995 йисуз туькӀуьрнавай.

Гуриви

2018 йисан 1 январдиз велаятдин агьалийрик 110 524 кас квай. Гуриядин халкьдин чӀехи пай гуржияр я, чебни гуривияр (гурулеби).

Субтропик арада авай лежбервилин кӀвалахни туризм и чкадин экономикадин важиб авай пешеяр я. ГьакӀни чӀехи мана авай минерал ятарни чайдин плантацияр ава[2].