Рустави

Шегьер Рустави гуржи: რუსთავი Пайдах Герб Уьлкве ГуржистанГуржистан Майдан 60 км² Официал чӀал гуржу Агьалияр 127 839 кас (2018) Къалинвал 2085 кас/км² Миллетар гуржияр, азербайжанар, урусар, эрменияр, осетинар Динар христианар, мусурманар-шиитар, мусурманар-суьннияр Сятдин чӀул UTC+4 Телефондин код +995 (341) Почтайрин индексар 3700 Автомобилдин код GEO Официал сайт https://rustavi.gov.ge/ Рустави Тбилиси

Рустави (гуржи რუსთავი) — Гуржистанда авай шегьер я. ЧӀехивиляй гьукуматда кьудлагьай чкадал ала. Гьукуматдин кьилин шегьер Тбилисидин лап патаг.

География

Рустави Гуржистандин кьибле пата авай шегьер я. Кьилин шегьер Тбилисидилай кьибле-рагъэкъечӀдай патахъ 25 километрдал ала. Шегьердин къеняй Кура вацӀ физава. Шегьер чуьлерин арада ава. Руставидилай кьибле-рагъэкъечӀдай патахъ 20 километрдихъ Азербайжандин сергьят ава.

Руставидин металл индустриядин регьбервилин идара

Агьалияр

Руставида 125 агъзурдилай пара кас яшамиш жезва. Гьабурукай чӀехи пай гуржияр я, гъвечӀи пай азербайжанар. СССР чкӀана индустрия ават авурла шегьерда кӀвалахар квахьна 1995 йисанни 2002 йисан арада Руставидин агьалийрикай 40 агъзур кас тӀимил хьана.

Тарих

Рустави 5ни 4й вишйиса ч.э.в. къеле хьин бине кутунвайди тир. Ам Пекинин ЧӀехи рекьин са хелдал алай. Сельджукрин къуватдин кӀаник вири агьалияр кьенвай. Къизил Ордадин Берке ханди шегьер къачурла вири шегьер чкӀана. 1883 йисуз Руставидихъ ракьун рекьихъ галаз алакъа хьана. 1940 йисарин кьула шегьерда индустрия хкаж жез хьана, Гуржистанда вирида индустриализация тухудайла. Дуьньядин Кьведлагьай дяве 1948 йисуз Руставида Къавкъаздин виридалайни чӀехи сталь ийизавай завод эцигна. 1947 йисуз Сталина Рустави цӀийи шегьер эциг ая лагьана. 2009 йисуз Руставида эхиримжи троллейбус кӀеви авуна. Гуржистандин виридалайни чӀехи важибвал аваз, Руставида 118 чӀехини кьулан заводар ава. Залан индустриядихъ региондин акъудзавай затӀарин 53 % ийизава. Шегьердин виридалайни чӀехи важибвал авайбурук квай ракьунни стальдин заводар, химиядин, цементдин заводни крандин фабрика ква.

Медениятдни Экономика

1991 йисуз СССР чкӀайла Руставидин 65 % агьали кӀвалах амачиз амукьна. ЯтӀани Рустави амукьна индустриядин чӀехи важибвал амай шегьер хьиз. Дуьньяда тӀвар-ван ава Руставидин хордихъ. Руставида 25 чӀехи мектеб ава, кьве пешедин мектебни Гуржистандин Техниквилин Университетдинни Тбилисидин Гьукуматдин университетдин филиалар ава.

Руставидин винел алай сувара авай шуьруь

1994 йисуз кьилдин ТВ канал Рустави 2 туькӀуьрнавай. Ам гьакӀни Гуржистандин виридалайни чӀехи кьилдин ТВ канал язва.