Владикъавкъаз

Кьилин шегьер Владикъавкъаз осет. Владикъавкъаз Герб Уьлкве УрусатУрусат Федерациядин субъект Кеферпатан Осетия АланияКеферпатан Осетия Алания Шегьердин округ Владикъавкъаз шегьер Шегьердин мэр Хадарцев Махарбек Хазбиевич Бине кьунва 1784 йисуз Виликан тӀварар Владикъавкъаз, Орджоникидзе, Дзауджикау, Орджоникидзе Статус шегьердин статус 1860 йисуз къачуна Майдан 291,61 км² Климатдин жуьре юкьван дережадин Агьалияр ↘ 304 897 кас (2019) Къалинвал 1045.56 кас/км² Миллетар осетинар, урусар, эрменияр, гуржияр, ингушар Динар христианар, суни - мусурманар, Сятдин чӀул UTCUTC+3 Телефондин код +7 8672 Почтайрин индексар 362XXX Автомобилдин код 15 Официал сайт элячӀун Владикъавкъаз Москва

Владикъавкъаз (осет. Дзæуджыхъæу) - Урусатдин кьибле пата авай шегьер я, Кеферпатан Осетиядин кьилин шегьерни виридалайни чӀехи шегьер. 2007 йисуз шегьердиз кьушунвилин тӀвар-ван авай шегьердин дережа ганвайди я.

География

Владикъавкъаздин администрациядин кӀвал

Владикъавкъаз Урусатдин лап кьибле пата авайди я, Кеферпатан Осетиядин рагъэкъечӀдай пата. Шегьер Терек вацӀал алайди я. Шегьер вич дуьзендал ала, адалй кьибле патахъ кьакьан сувар гала. Дарьял камал 30 км ава. Владикъавкъазда Гуржи Кьушунрин рекьини кьил къачузава. Климат континентвилинди я. Куьруь чими хъуьтӀерни яргъи пара чими гатар аваз. Ина вири Урусатдин хъуьтӀуьн чимивилин рекорд эцигнавайди я - 2010 йисан 5 декабрдиз Владикъавкъазда +27,1 °C авай.

Экономика

Шегьердин индустрияда кьесилни тӀуьнрин индустрияди кьунва, машинэцигуни, рангунин металлургиядини амайбуру. Индустриядин кьиле ава кьве металлургиядин завод, гьакӀни пара алкоголь акъудзавай заводар ава. 1875 йисуз ина ракьун рехъ эцигнавай, шегьер Ростовдихъ галаз галкӀурзавай. Беслан шегьердин патаг гьадан тӀвар алай аэропорт ава.

Агьалияр

Владикъавкъаз агьалийрин кьадардай Кеферпатан Къавкъаздин федерал округда пудлагьай шегьер я. Ана 304 897 кас яшамиш жезва. Экономикадин четинвилер патал адан кьадар аватзава. Агьалийрин 63,03% осетинар я, 25,01% урусар, эрменияр 3,67%, гуржияр 1,94%, мад масадбур. Диндай чӀехи пай православидин хашпересар, са тӀимил мусурманарни ава.

Тарих

Владикъавкъаз 1830 йисара

Владикъавкъаз 1784 йисуз эцигнавайди я, Дарьял камуз гьахьдай чкадал алай урус къеле хьиз. Адан патаг осетинрин хуьр Дзауга алай. Ам эцигнавайди тир Георгиевскда Гуржистандихъ галаз разивал туькуьрна кьве гьукумат мукьвуг жез эгечӀайла. 1860 йисуз Къавкъаздин ЧӀехи дяве куьтягь хьайила Владикъавкъаздиз шегьердин статус ганвай. 1863 йисуз адакай цӀийиз туькӀуьрнавай Терекдин областьдин кьилин шегьер хьана. XX вишйисан кьиле Владикъавкъаздикай революциядин юкьварикай сад хьана. 1919 йисуз Владикъавкъаз Деникинрин кьушунри кьунвай. Советрин гьукуматдин сифте йисара Владикъавкъаз Терекдин Халкьдин областьдин кьилин шегьер тир.