Нугъай чӀал: различия между версиями
Новая страница: «{{ЧӀал2 |тӀвар = Нугъай чIал |вичин тӀвар = Ногъай тили, Ногъайша |уьлквеяр = {{Дагъустандин п…» Тегар: Мобил аппаратдай дуьзар хъувун. Мобил жуьредай дуьзар хъувун. |
Нет описания правки Тегар: Мобил аппаратдай дуьзар хъувун. Мобил жуьредай дуьзар хъувун. |
||
ЦӀар 25: | ЦӀар 25: | ||
|ISO3 = nog |
|ISO3 = nog |
||
}} |
}} |
||
'''Нугъай чIал''' ''(нугъай тили)'' — асул гьисабдалди [[Ставропольдин край]]да, [[Дагъустан]]да, [[Къарачай-Черкесия Республика]]да, [[Астраханьдин вилаят]]да, [[Крым Республика]]да ва [[Чечня]]да уьмуьр ийизвай [[нугъаяр|нугъай]] халкьдин хайи чIал я. [[Туьрк чIалар]]ин группадин [[кыпчак чIалар]]ин хзандин кыпчак-нугъай чIаларин хилек акатзава. И хилек гьакIни [[къаракалпагъ чIал|къаракъалпагъ]] ва [[казах чIал]]арни акатзава. И чIалар сад садаз пара мукьва я. |
|||
[[2010 йис]]ан малуматриз килигна, нугъай чIалал Урусатда 87 агъзур кас рахазвай. Дагъустан ва Къарачай-Черкесия Республикайра нугъай чIалак гьукуматдин чIалан статус гала. |
|||
И чIалал газетар акъатзава «Шоьл тавысы» ''(Чуьлерин ван)'' (Дагъустанда) ва «Ногай давысы» ''(Нугъайрин ван)'' (Къарачай-Черкесияда). |
|||
==Нугъатар== |
|||
* къаранугъай нугъат (Дагъустан ва Чечня) |
|||
* къум (куьми) нугъат (Ставропольдин край) |
|||
* акнугъай ва я кубань нугъат (Къарачай-Черкесия) |
|||
* къарагаш нугъат (Астрахань вилаят) |
|||
Крым-татар чIалан ''степной'' (ва я кеферпатан) нугъатни гъакъикъатда нугъай чIалан нугъатрикай сад я. Бязи лингвистри фикирзава хьи, юртадин ва алабугат татаррин чIалар нугъай чIалан нугъатар я, гьа чIавузни муькуь алимрин фикирралди и кьве чIалар нугъай чIалан таъсирдик акатнай татар чIалан нугъатар я. |
|||
Нугъай чIал, [[къаракалпагъ чIал]], [[казах чIал]], гьакIни [[крым-татар чIал]]ан степной нугъат ва [[узбек чIал]]ан кыпчак нугъат — ибур вири туьрк чIаларин группадин кыпчак-нугъай подгруппадик акатзава. Вири кыпчак-нугъай чIалар ва нугъатар сад садаз акьван мукьва я хьи, дуьньядин чара-чара пипIера уьмуьр ийизвай и халкьари сада сад гъавурда акьазва. Ва алимрин фикирдалди, и чIалар дегь девирда авай ва тарихдин къене пай хьанвай са умуми чIалан нугъатар я. |
|||
Эдебиятдин нугъай чIал къранугъай нугъатдин бинедал арадал гъанва. |
|||
== ЭлячӀунар == |
|||
{{Туьрк чIалар}} |
|||
[[Категория:Алфавитдиз килигна чӀалар]] |
|||
[[Категория:Дагъустандин чIалар]] |
|||
[[Категория:Къарачай-Черкесиядин чIалар]] |
|||
[[Категория:Туьрк чIалар]] |
|||
[[Категория:Кыпчак чIалар]] |
09:00, 28 ноябрь 2016 жуьре
Нугъай чIал | |
Вичин тӀвар: |
Ногъай тили, Ногъайша |
---|---|
Уьлквеяр: |
Дагъустан |
Официал статус: | |
Рахазвайбурун кьадар: |
87 119 кас (2010 йис) |
Классификация | |
Категория: | |
| |
Кхьинар: |
кирилл графика |
ЧӀаларин кодар | |
ГОСТ 7.75–97: |
ног 505 |
ISO 639-1: |
— |
ISO 639-2: |
nog |
ISO 639-3: |
nog |
Нугъай чIал (нугъай тили) — асул гьисабдалди Ставропольдин крайда, Дагъустанда, Къарачай-Черкесия Республикада, Астраханьдин вилаятда, Крым Республикада ва Чечняда уьмуьр ийизвай нугъай халкьдин хайи чIал я. Туьрк чIаларин группадин кыпчак чIаларин хзандин кыпчак-нугъай чIаларин хилек акатзава. И хилек гьакIни къаракъалпагъ ва казах чIаларни акатзава. И чIалар сад садаз пара мукьва я.
2010 йисан малуматриз килигна, нугъай чIалал Урусатда 87 агъзур кас рахазвай. Дагъустан ва Къарачай-Черкесия Республикайра нугъай чIалак гьукуматдин чIалан статус гала.
И чIалал газетар акъатзава «Шоьл тавысы» (Чуьлерин ван) (Дагъустанда) ва «Ногай давысы» (Нугъайрин ван) (Къарачай-Черкесияда).
Нугъатар
- къаранугъай нугъат (Дагъустан ва Чечня)
- къум (куьми) нугъат (Ставропольдин край)
- акнугъай ва я кубань нугъат (Къарачай-Черкесия)
- къарагаш нугъат (Астрахань вилаят)
Крым-татар чIалан степной (ва я кеферпатан) нугъатни гъакъикъатда нугъай чIалан нугъатрикай сад я. Бязи лингвистри фикирзава хьи, юртадин ва алабугат татаррин чIалар нугъай чIалан нугъатар я, гьа чIавузни муькуь алимрин фикирралди и кьве чIалар нугъай чIалан таъсирдик акатнай татар чIалан нугъатар я.
Нугъай чIал, къаракалпагъ чIал, казах чIал, гьакIни крым-татар чIалан степной нугъат ва узбек чIалан кыпчак нугъат — ибур вири туьрк чIаларин группадин кыпчак-нугъай подгруппадик акатзава. Вири кыпчак-нугъай чIалар ва нугъатар сад садаз акьван мукьва я хьи, дуьньядин чара-чара пипIера уьмуьр ийизвай и халкьари сада сад гъавурда акьазва. Ва алимрин фикирдалди, и чIалар дегь девирда авай ва тарихдин къене пай хьанвай са умуми чIалан нугъатар я.
Эдебиятдин нугъай чIал къранугъай нугъатдин бинедал арадал гъанва.