Герейханован совхоз
 Хуьр
|
.svg)
Герейханован совхоз (урус. Герейхановское) — Дагъустан республикадин СтӀал Сулейман районда авай хуьр. «Герейханован» хуьруьнсоветдин административ юкь.
География[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]
Хуьр СтӀал Сулейман райондин кьиблени — рагъэкъечӀдай пата, райондин юкь тир Кьасумхуьрелай 8,5 км рагъэкъечӀдай пата, Кьасумхуьр — Кьвевар авторекьел ала.
Тарих[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]
Хуьуьн тӀвар, Кьасумхуьруьн ВКП(б) райкомдин секретарь, совхоз арадал гъуниз сифте кьил кутур кас, Юсуф Герейханован гьуьрметдай эцигайди я. Герейханован совхоздин 1 — лагьай пай цӀийикӀа туькӀуьрна гилан «Герейханован совхоз» хуьр арадал гъанвайди я.
1966 йисуз иниз, зурзунрикай чӀканвай суван хуьрерин агьалияр куьч жез эгечӀнавай.
Совхоз арадал къведалди, ина 7-8 км яргъал акахьай тарарин къалин Макъун там алай чкадал, хкаж хьанвай чкадин къерехда Магьмут, ЦӀелегуьн ва Царук хуьрерин къазмаяр авайди тир. Герейханов хуьр, цӀудралди цӀуру сурун виней алай кӀунтӀари элкъвена кьунва. Герейханован совхоз хуьрелай 150 метр кьиблени — рагъакӀидай пата, Кьасумхуьруьз физвай рекьин мукьув «кӀунтӀ» тӀвар алай цӀуру сурун виней алай кӀунтӀ хьтин хкаж хьанвай чка ава. И чкадал кишпирдин девирдин сифте кьилериз талукь тир инсанар яшамиш жезвай чкадин амукьаяр ама.
Герейханован совхоз хуьруьн чилерал, Шаракун дугунда, селевкидрин Ирандин пачагь тир IV Интиохан (ч.э.в 176—164 йисар) тӀвар алай кьве кишпирдин монет жагъанвай. Ина кӀвалер эцигунин кӀвалахар кьиле тухвайла, чиляй монетрин хазина акъатнай.
Хуьрелай 1—1,5 км рагъэкъечӀдай пата, Ростов — Баку авторекьин эрчӀи пата авай ципицӀ багъарин арада, алпан девирдиз талукь тир хъенчӀин кӀусар гьалтзава.
1960 — 1961 йисара иниз тӀвар-ван авай археолог Милица Ивановна Пикуль атанай. Тухвай археологиядин эгъуьнрин финифда, цӀуру сурун кӀунтӀарикай сада инсандин кӀарабар, чепедин кварар, теспегъар, япагьанар, цамар, ва гьакӀни ранг алай металлрикай расай затӀар дуьздал акъуднай. Са шумуд экспонатар хуьруьн мектебдин музейда тунва.
Бегьем уьмуьр гьалдай шартӀар авачир, цӀаярикай (азар) инсанар рекьизвай чкадал гила къулай уьмуьр гьалдай вири шартӀар авай иер хуьр экӀя хьанва.
Агьалияр[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]
2002 йисан агьалияр сиягьдиз къачунин нетижайриз килигна, хуьре 3193 касди уьмуьр гьалзавай.[1] Алай чӀавуз хуьре 1116 майишатар гваз 3570 кас яшамиш жезва. Агьалидин вири лезгияр, суьнни — мусурманар я.
