Бильгади

Бильгади
Уьлкве	Урусат
Федерациядин субъект	Дагъустан
Муниципал район	Дербент район
Хуьруьнсовет	«Чинар»
ЯШЧдин кьакьанвал	гьуьлуьн дережадилай ; 160 м
Агьалияр	610 кас (2002)
Миллетар	азербайжанар (татар)
Динар	суни мусурманар
Сятдин чӀул	UTC+4
Телефондин код	+7 87240
Почтунин индекс	368622
Автомобилдин код	05
Код ОКАТО	82 220 888 002

Бильгади (урус. Бильгади) — Дагъустан республикадин Дербент районда авай хуьр. Чинар хуьруьхъ галаз «Чинар» хуьруьнсоветдик акатзава.

География[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]

Хуьр Дагъустан Республикадин кьибле пата, Дербент райондин рагъакӀидай пата, Дербент шегьердилай 19 км кьиблединни — рагъакӀидай пата, Дагъустандин ЦӀаяр ракьун — рекьин станциядилай 5 км рагъакӀидай пата, Барафтау суван мукьвал ала.

Тарих[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]

Вилик Бильгади татрин хуьр тир, гуьгъуьнлай абурун вири цӀапарихъ ассимиляция хьана чеб цӀапар хьиз кьатӀунвайди я.^[1].

XIX виш йисуз Бильгади хуьр вири Къайтагъ-Табасаран округдихъ галаз Урусат империядин гъилик акатзава. Империядик квай чӀавуз, хуьр Дагъустан вилаятдин Къайтагъ-Табасаран округдин Кеферпатан-Табасаран наибвалдиз талукь тир. Гимейди, Зидьян хуьрерихъ галаз Гемейди хуьруьнжемятдик акатзавай.

Агьалияр[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]

2002 йисан агьалияр сиягьдиз къачунин малуматрив кьурвал хуьре 610 касди уьмуьр гьалзавай^[2]. Агьалийрин вири тарихдин къене ассимиляция хьана сад-садахъ галаз рахуна цӀап чӀалаз элячӀнавай, азербайжанариз элкъвенвай татар я, вири суни-мусурманар я. Совет бередин агьалияр сиягьдиз къачунин нетижайра абур цӀапар хьиз къейд авунвай^[3]. XIX виш йисан кьведлагьай паюнин статистикадин малуматрив кьурвал, 1869 — 1895 йисарин къене хуьруьн эгьлияр вири мусурман — татар тир^[4].

1886 йисан Урусат Империядин агьалияр сиягьдиз къачунин малуматрив кьурвал, Бильгади хуьруьн агьалияр 232 кас тир, вири татар тир^[5].

Баянар[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]

↑ Воронов Н. И., Сборник статистических свѣдѣній о Кавказѣ. Императорское русское географическое общество. Кавказскій отдѣл, 1869, стр. 93
↑ Дербентский район
↑ ВЛИЯТЕЛЬНЫЕ ЭТНИЧЕСКИЕ ГРУППЫ ДЕРБЕНТА: ЕВРЕЙСКАЯ ОБЩИНА
↑ Памятная книжка Дагестанской области, под редакцией Козубского Е. И. Темирхан-Шура, 1985
↑ СЕВЕРО-ТАБАСАРАНСКОЕ НАИБСТВО (1886 г.)

ЭлячӀунар[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]

Дербентский район >> Бильгади

[autogenerated2-1] Воронов Н. И., Сборник статистических свѣдѣній о Кавказѣ. Императорское русское географическое общество. Кавказскій отдѣл, 1869, стр. 93

[2] Дербентский район

[3] ВЛИЯТЕЛЬНЫЕ ЭТНИЧЕСКИЕ ГРУППЫ ДЕРБЕНТА: ЕВРЕЙСКАЯ ОБЩИНА

[4] Памятная книжка Дагестанской области, под редакцией Козубского Е. И. Темирхан-Шура, 1985

[5] СЕВЕРО-ТАБАСАРАНСКОЕ НАИБСТВО (1886 г.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Дербент райондин агьалийрин пунктар
Администрациядин юкь	Кьвевар
Посёлокар	Билиж • Мамедкъала
Хуьрер	Агълаб • Агъа Жалгъан • Андреевка • Араблинское • Билиж • Берикей • Бильгади • Великент • Вавилово • Гежух • Деличобан • Жалгъан • Жемикент • Дуьзлер • Зидьян • Зидьян-Къазмаяр • Имени Мичурина • Къеле • Къарадагълы • Коммуна • ЛукӀар • Митаги • Митаги-Къазмаяр • Мугъарты • Музаим • Нюгди • Падар • Рубас • Рукель • Рыбзавод-51 • Сабнова • Салик • Сегелер • Татляр • Уллутеркеме • Хазар • Чинар • Юный Пахарь
Хуьруьнсоветар	«Агълаб» • «Араблинское» • «Берикей» • «Билиж» • «Великент» • «Гежух» • «Деличобан» • «Жалгъан» • «Жемикент» • «Зидьян-Къазмайрин» • «Къеле» • «ЛукӀар» • «Митаги» • «Митаги-Къазмайрин» • «Мугарты» • «Музаим» • «Нюгди» • «Падар» • «Первомайский» • «Рубас» • «Рукель» • «Сабнова» • «Салик» • «Уллутеркеме» • «Татляр» • «Хазар» • «Чинар»
Гадарнавай хуьрер	Гимейди • Кемах