Бильгади

Википедиядихъай
Урусатдин пайдах Хуьр
Бильгади
урусБильгади
Уьлкве
Урусат
Федерациядин субъект
Дагъустан
Муниципал район
Хуьруьнсовет
ЯШЧдин кьакьанвал
гьуьлуьн дережадилай
160 м
Агьалияр
610 кас (2002)
Миллетар
Динар
Сятдин чӀул
Телефондин код
+7 87240
Почтунин индекс
368622
Автомобилдин код
05
Код ОКАТО
82 220 888 002
Бильгади (Дагъустан)
Бильгади
Бильгади (Дербент район)
Бильгади

Бильгади (урусБильгади) — Дагъустан республикадин Дербент районда авай хуьр. Чинар хуьруьхъ галаз «Чинар» хуьруьнсоветдик акатзава.

География[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]

Хуьр Дагъустан Республикадин кьибле пата, Дербент райондин рагъакӀидай пата, Дербент шегьердилай 19 км кьиблединни — рагъакӀидай пата, Дагъустандин ЦӀаяр ракьун — рекьин станциядилай 5 км рагъакӀидай пата, Барафтау суван мукьвал ала.

Тарих[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]

Вилик Бильгади татрин хуьр тир, гуьгъуьнлай абурун вири азербайжанарихъ ассимиляция хьана чеб азербайжанар хьиз кьатӀунвайди я.[1].

XIX виш йисуз Бильгади хуьр вири Къайтагъ-Табасаран округдихъ галаз Урусат империядин гъилик акатзава. Империядик квай чӀавуз, хуьр Дагъустан вилаятдин Къайтагъ-Табасаран округдин Кеферпатан-Табасаран наибвалдиз талукь тир. Гимейди, Зидьян хуьрерихъ галаз Гемейди хуьруьнжемятдик акатзавай.

Агьалияр[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]

2002 йисан агьалияр сиягьдиз къачунин малуматрив кьурвал хуьре 610 касди уьмуьр гьалзавай[2]. Агьалийрин вири тарихдин къене ассимиляция хьана сад-садахъ галаз рахуна цӀап чӀалаз элячӀнавай, азербайжанариз элкъвенвай татар я, вири суни-мусурманар я. Совет бередин агьалияр сиягьдиз къачунин нетижайра абур азербайжанар хьиз къейд авунвай[3]. XIX виш йисан кьведлагьай паюнин статистикадин малуматрив кьурвал, 1869 — 1895 йисарин къене хуьруьн эгьлияр вири мусурман — татар тир[4].

1886 йисан Урусат Империядин агьалияр сиягьдиз къачунин малуматрив кьурвал, Бильгади хуьруьн агьалияр 232 кас тир, вири татар тир[5].

Баянар[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]

ЭлячӀунар[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]