Гимейди
![]()
|
Гимейди (урус. Гимейди) — Дагъустан республикадин Дербент районда авай тунвай хуьр.
География[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]
Хуьр Дагъустан Республикадин кьибледа, Дербент райондин рагъакӀидай пата, Дербент шегьердилай 22 км рагъакӀидай пата, Денделеух сувал (354 м) ала.
Тарих[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]
Хуьруьн бине, табасарандин чилерал ислам дин гегьеншарун патал «Мухаммадия къеле» хьиз арабри кутунвай. [1]
Виликан тат хуьр тир. 1976 йисуз эгьлийрин вири масаниз куьч хьунин рекьелди хуьр тунвайди я.
XIX виш йисуз Гимейди хуьр вири Къайтагъ-Табасаран округдихъ галаз Урусат империядин гъилик акатнавай. Империядик квай чӀавуз, хуьр Дагъустан вилаятдин Къайтагъ-Табасаран округдин Кеферпатан-Табасаран наибвалдиз талукь тир. Бильгади ва Зидьян хуьрерихъ галаз Гимейди хуьруьнжемятдик акатзавай.
Агьалияр[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]
1886 йисан Урусат Империядин агьалияр сиягьдиз къачунин малуматрив кьурвал, Гимейди хуьруьн агьалияр 830 кас тир: татар — 690 кас (83,1%), суван чувудар — 140 кас (16,9%) [2].
Официал статистикадиз килигна хуьруьн агьалияр цӀапар хьиз къейд авунвайди я, вири суни мусурманар я. Амма абурун вири сад-садахъ галаз рахуна цӀап чӀалаз элячӀнавай[3] ва совет бередин агьалияр сиягьдиз къачунин нетижайра цӀапар хьиз гьисабдиз къачунвай [4], тарихдин къене ассимиляция хьана азербайджанариз элкъвенвай татар я. Къваларив гвай муькуь хуьреривай тафават аваз яз, и хуьруьн азербайджанар суни мусурманар тир [5][6].
Алай чӀавуз хуьр ичӀизва.
Халкьдин кеспияр[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]
Гамар хрунвал ва ругъунар цун (XIX виш йис).
ТӀвар-ван авай хуьруьнвияр[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]
Ахмед заридин хайи диге я (1868 - 1930).
Баянар[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]
- ↑ Табасараны/ЭТНИЧЕСКАЯ ИСТОРИЯ И КУЛЬТУРА
- ↑ СЕВЕРО-ТАБАСАРАНСКОЕ НАИБСТВО (1886 г.)
- ↑ Таты — исторический этнос Кавказа
- ↑ Влиятельные этнические группы Дербента: еврейская община
- ↑ Азербайджанцы-фарсы, или таты-сунниты Дербентского района
- ↑ В. М. Викторин АРЕАЛЫ ПРИКАСПИЯ КАК СПЕЦИФИЧЕСКОЕ ЕВРАЗИЙСКОЕ ПРИГРАНИЧЬЕ