Жалгъан
Хуьр
|
Жалгъан, Вини Жалгъан (урус. Джалган) — Дагъустан республикадин Дербент районда авай хуьр. «Жалгъан» хуьруьнсоветдин юкь ва сад тир хуьр я.
1926 - 1969 йисарин къене ва 1999 йисалай эгечӀна хуьруьнсоветдин юкь я [2] и с 1999 года.
ТӀварцӀикай
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Тат чӀалал «Жалгъан» цӀерекӀв, цӀелхем лагьай чӀал я.
География
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Хуьр Дагъустан Республикадин кьибледа, Дербент райондин юкьван пата, Дербент шегьердилай 3 км кьиблединни - рагъакӀидай пата, Жалгъан суван гуьнеда ала.
Тарих
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]XIX виш йисуз Жалгъан хуьр вири Куьре округдихъ галаз Урусат империядин гъилик акатзава. Империядик квай чӀавуз, хуьр Дагъустан вилаятдин Куьре округдин Улусс магалдиз талукь тир. Жалгъан хуьруьнжемятдик акатзавай.
Агьалияр
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]2002 йисан агьалияр сиягьдиз къачунин малуматрив кьурвал хуьре 746 касди уьмуьр гьалзавай [3]. 2010 йисан малуматриз килигна, хуьруьн агьалияр 725 касди туькӀуьрзавай.
Официал статистикадиз килигна Жалгъанрин агьалияр азербайжанар хьиз къейд авунвайди я, вири суни мусурманар я. Амма абурун вири сад-садахъ галаз рахуна цӀап чӀалаз элячӀнавай[4] ва совет бередин агьалияр сиягьдиз къачунин нетижайра азербайжанар хьиз гьисабдиз къачунвай [5], тарихдин къене ассимиляция хьана азербайжанариз элкъвенвай татар я.
1886 йисан Урусат Империядин агьалияр сиягьдиз къачунин малуматрив кьурвал, Жалгъан хуьруьн агьалияр 271 кас тир [6].
Килигуниз лайихвилер авай чкаяр
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Дегь чӀаван мискӀин.
Халкьдин кеспияр
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Дегь чӀаван тегьерралди къванци цӀивиндин гьасилун.
Баянар
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]- ↑ 11. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений. Итоги Всероссийской переписи населения 2010. Том 1. Численность и размещение населения. Росстат (2012). Архивация 1 июнь 2012. Ахтармишун 16 апрель 2012.
- ↑ Историко-архивный справочник административно-территориального деления Дагестана за 1920—2000 гг.— Махачкала, 2003.— 399 с.
- ↑ Дербентский район
- ↑ Таты — исторический этнос Кавказа
- ↑ Влиятельные этнические группы Дербента: еврейская община
- ↑ УЛУССКИЙ МАГАЛ (1886 г.)