Жалгъан
![]()
|
Жалгъан, Вини Жалгъан (урус. Джалган) — Дагъустан республикадин Дербент районда авай хуьр. «Жалгъан» хуьруьнсоветдин юкь ва сад тир хуьр я.
1926 - 1969 йисарин къене ва 1999 йисалай эгечIна хуьруьнсоветдин юкь я [2] и с 1999 года.
ТIварцIикай[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]
Тат чIалал «Жалгъан» цIерекIв, цIелхем лагьай чIал я.
География[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]
Хуьр Дагъустан Республикадин кьибледа, Дербент райондин юкьван пата, Дербент шегьердилай 3 км кьиблединни - рагъакIидай пата, Жалгъан суван гуьнеда ала.
Тарих[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]
XIX виш йисуз Жалгъан хуьр вири Куьре округдихъ галаз Урусат империядин гъилик акатзава. Империядик квай чIавуз, хуьр Дагъустан вилаятдин Куьре округдин Улусс магалдиз талукь тир. Жалгъан хуьруьнжемятдик акатзавай.
Агьалияр[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]
2002 йисан агьалияр сиягьдиз къачунин малуматрив кьурвал хуьре 746 касди уьмуьр гьалзавай [3]. 2010 йисан малуматриз килигна, хуьруьн агьалияр 725 касди туькIуьрзавай.
Официал статистикадиз килигна Жалгъанрин агьалияр цIапар хьиз къейд авунвайди я, вири суни мусурманар я. Амма абурун вири сад-садахъ галаз рахуна цIап чIалаз элячIнавай[4] ва совет бередин агьалияр сиягьдиз къачунин нетижайра цIапар хьиз гьисабдиз къачунвай [5], тарихдин къене ассимиляция хьана цIапариз элкъвенвай татар я.
1886 йисан Урусат Империядин агьалияр сиягьдиз къачунин малуматрив кьурвал, Жалгъан хуьруьн агьалияр 271 кас тир [6].
Килигуниз лайихвилер авай чкаяр[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]
Дегь чIаван мискIин.
Халкьдин кеспияр[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]
Дегь чIаван тегьерралди къванци цIивиндин гьасилун.
Баянар[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]
- ↑ 11. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений. Итоги Всероссийской переписи населения 2010. Том 1. Численность и размещение населения. Росстат (2012). Архивация 1 июнь 2012. Ахтармишун 16 апрель 2012.
- ↑ Историко-архивный справочник административно-территориального деления Дагестана за 1920—2000 гг.— Махачкала, 2003.— 399 с.
- ↑ Дербентский район
- ↑ Таты — исторический этнос Кавказа
- ↑ Влиятельные этнические группы Дербента: еврейская община
- ↑ УЛУССКИЙ МАГАЛ (1886 г.)