Перейти к содержанию

ЦӀийи Филер

Википедиядихъай
Урусатдин пайдах Хуьр
ЦӀийи Филер
урусНово-Филя
Уьлкве
Урусат
Федерациядин субъект
Дагъустан
Муниципал район
Хуьруьнсовет
АПдин кьакьанвал
гьуьлуьн дережадилай
181 м
Агьалияр
2419 кас (2013)
Миллетар
Динар
Сятдин чӀул
Телефондин код
+7 87235
Почтунин индекс
368785
Автомобилдин код
05
Код ОКМТО
82 637 470
Хуьруьн шикилар
Космосдай акунар
ЦӀийи Филер (Дагъустан)
Магьачкъала
ЦӀийи Филер
ЦӀийи Филер (Мегьарамдхуьруьн район)
Мегьарамдхуьр
ЦӀийи Филер

ЦӀийи Филер, Филер (урусНово-Филя) — Дагъустан республикадин Мегьарамдхуьруьн районда авай, «Филерин» хуьруьнсоветдик акатзавай хуьр.

Хуьр Мегьарамдхуьруьн райондин кьибле пата, дуьз Азербайжандихъ галаз сергьятдин мукьвал, Самур вацӀун эрчӀи кьерел, райондин юкь тир Мегьарамдхуьрелай 19 км яргъал ала. Мукьвал алай хуьрер: Хужадхуьруьн Къазмаяр ва КцӀар райондин Ширвановка, Кьведлагьай ЦӀехуьлуба.

Асул макъала: ЦӀуру Филер

ЦӀийи Филерин бине, иниз Докъузпара райондин Къара Куьре хуьруьвай къакъатна куьч хьанвай киривийри кутунай. Гуьгъуьнлай, 1966 йисуз къати чилин зурзунрин нетижада иниз Мегьарамдхуьруьн райондин лап рагъакӀидай пата авай суван ЦӀуру Филер хуьруьн эгьлиярни эвичӀнай. Амма куьревийрилай филивияр пара авайвиляй хуьруьн тӀварни гзаф авайбурун гуьрметдай ЦӀийи Филер эцигнай.

XIX виш йисан 1864 йисуз Вини Филер хуьр вири Куьре ханвалдихъ галаз Урусат империядин гъилик акатнай. Империядик квай чӀавуз, хуьр Дагъустан вилаятдин Куьре округдин Хъутур-Куьредин наибвалдиз талукь тир. Вини Гъебцегь хуьруьхъ галаз Филерин хуьруьнжемятдик акатзавай.

2013 йисан агьалияр сиягьдиз къачунин малуматрив кьурвал хуьре 2419 касди уьмуьр гьалзавай [1]. 2012 йисан малуматрив кьурвал, хуьруьн агьалияр 2427 кас тир [2]. 2002 йисан малуматриз килигна, хуьруьн агьалияр 2757 кас тир [3]. Агьалидин вири лезгияр, суни - мусурманар я. 1886 йисан Урусат Империядин агьалияр сиягьдиз къачунин малуматрив кьурвал, ЦӀуру Филер хуьруьн агьалидин кьадар, вири лезгияр яз 3270 кас тир [4].

Филивияр агъадихъ галай сихилриз пай хьанва: Гачалар, Иридар, Мундугъар, КӀвахъар.

Хуьре урбанизациядин, яни хуьряй шегьерриз куьч хьунин процесс йигиндаказ кьиле физвайвиляй ЦӀийи Филерин агьалийрин кьадар йисандивай тӀимил жезва.