ЛукӀар (Дербент район)

ЛукӀар
Уьлкве	Урусат
Федерациядин субъект	Дагъустан
Муниципал район	Дербент район
Хуьруьнсовет	«ЛукӀар»
ЯШЧдин кьакьанвал	гьуьлуьн дережадилай ; 19 м
Агьалияр	2313 кас (2012)
Миллетар	лезгияр
Динар	суни мусурманар
Сятдин чӀул	UTC+4
Телефондин код	+7 87262
Почтунин индекс	368616
Автомобилдин код	05
Код ОКАТО	82 220 000 011

И терминдин муькуь манаярни ава, килига: ЛукӀар.

ЛукӀар (урус. Куллар) — Дагъустан республикадин Дербент районда авай хуьр. «ЛукӀар» хуьруьнсоветдин юкь ва сад тир хуьр я.

География

Хуьр Дагъустан Республикадин кьибле пата, Дербент райондин кьибле пата, Гуьлгери вацӀун кьере, Мегьарамдхуьруьн райондихъ галаз сергьятдин патав, Дербент шегьердилай 43 км кьибле пата ала. Мукьвал алай хуьрер: Кумухъ, Къартас Къазмаяр.

Тарих

Хуьруьн бине, иниз Дербентдай 30 лукӀ хзанар куьчарунин рекьелди кутунвай. Туьрк чӀалал «Кул» - «ЛукӀ» лагьай чӀал я. «Куллар» гзафвилин форма я. Голландви сиягьатхъан Ян Стрейса вичин гъилив кхьей тарихдин документра къейд ийизва хьи, девлет авай ксари а лукӀар пулунихъ къачуна тухвана абуруз адавал (азадвал) пишкешзавай. Ада хьайи лукӀари чпиз ина мукьварал Азадугъли хуьр арадал гъанвай. Туьрк чӀалал «Азад» - «Ада», «Оглы» - «Хва» лагьай чӀал я, яни «Ада хва».

1950 - й йисарин юкьвара иниз Кьурагь райондин Кимихуьр ва Тител хуьрерин эгьлияр куьчарна ацукьарнавай.

XIX виш йисуз ЛукӀар хуьр вири Куьре округдихъ галаз Урусат империядин гъилик акатзава. Империядик квай чӀавуз, хуьр Дагъустан вилаятдин Куьре округдин Улусс магалдиз талукь тир. Азадугъли, Нюгди ва Салик хуьрерихъ галаз ЛукӀар хуьруьнжемятдик акатзавай.

Агьалияр

2002 йисан агьалияр сиягьдиз къачунин малуматрив кьурвал хуьре 1923 касди уьмуьр гьалзавай ^[2]. 2010 йисан малуматриз килигна, хуьруьн агьалияр 2313 касди туькӀуьрзавай. Са бязи официал тушир чешмейри хуьруьн агьалияр 3000 кьван кас тирди къалурзава. Агьалидин саки вири лезгияр, вири суни - мусурманар я.

1886 йисан Урусат Империядин агьалияр сиягьдиз къачунин малуматрив кьурвал, ЛукӀар хуьруьн агьалияр 107 кас яз вири азербайжанар тир.^[3].

Майишат

Асфальтдинни - бетондин завод.

Тарихдин имаратар

Хуьруьн мукьвал алай «Дербент - Къеле» тӀвар алай дегь чӀаван агьалийрин пункт.
XIX виш йисан къеледин харапӀаяр.
Дегь сурарин винел алай кӀунтӀар.

Баянар

↑ 11. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений. Итоги Всероссийской переписи населения 2010. Том 1. Численность и размещение населения. Росстат (2012). Архивация 1 июнь 2012. Ахтармишун 16 апрель 2012.
↑ ФЛНК сайтуна Дербент райондин агьалийрикай малуматар
↑ УЛУССКИЙ МАГАЛ (1886 г.)

ЭлячӀунар

[1] 11. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений. Итоги Всероссийской переписи населения 2010. Том 1. Численность и размещение населения. Росстат (2012). Архивация 1 июнь 2012. Ахтармишун 16 апрель 2012.

[2] ФЛНК сайтуна Дербент райондин агьалийрикай малуматар

[3] УЛУССКИЙ МАГАЛ (1886 г.)

[1]

[2]

[3]

Дербент райондин агьалийрин пунктар
Администрациядин юкь	Кьвевар
Посёлокар	Билиж • Мамедкъала
Хуьрер	Агълаб • Агъа Жалгъан • Андреевка • Араблинское • Билиж • Берикей • Бильгади • Великент • Вавилово • Гежух • Деличобан • Жалгъан • Жемикент • Дуьзлер • Зидьян • Зидьян-Къазмаяр • Имени Мичурина • Къеле • Къарадагълы • Коммуна • ЛукӀар • Митаги • Митаги-Къазмаяр • Мугъарты • Музаим • Нюгди • Падар • Рубас • Рукель • Рыбзавод-51 • Сабнова • Салик • Сегелер • Татляр • Уллутеркеме • Хазар • Чинар • Юный Пахарь
Хуьруьнсоветар	«Агълаб» • «Араблинское» • «Берикей» • «Билиж» • «Великент» • «Гежух» • «Деличобан» • «Жалгъан» • «Жемикент» • «Зидьян-Къазмайрин» • «Къеле» • «ЛукӀар» • «Митаги» • «Митаги-Къазмайрин» • «Мугарты» • «Музаим» • «Нюгди» • «Падар» • «Первомайский» • «Рубас» • «Рукель» • «Сабнова» • «Салик» • «Уллутеркеме» • «Татляр» • «Хазар» • «Чинар»
Гадарнавай хуьрер	Гимейди • Кемах