ЧӀилихъ

Википедиядихъай
(ЧIилихъ-кай рахкъурнава )
Урусатдин пайдах Тунвай хуьр
ЧӀилихъ
урусЧилик
Уьлкве
Урусат
Федерациядин субъект
Дагъустан
Муниципал район
Агьалияр
0 кас
Миллетар
Динар
Сятдин чӀул
Телефондин код
+7 87236
Автомобилдин код
05
ЧӀилихъ (СтӀал Сулейман район)
ЧӀилихъ

ЧӀилихъ (урусЧилик) — Дагъустан республикадин СтӀал Сулейман районда авай тунвай хуьр.

География[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]

Хуьр СтӀал Сулейман райондин рагъакӀидай пата, райондин юкь тир Кьасумхуьрелай 16 км яргъал чка кьунва.

Тарих[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]

Хуьруь бине кьунвай тарих малум туш. ТӀварцӀикай баянар гун малум туш.

Хуьрелай рагъэкъечӀдай пата, Мехкергъ хуьруьн мукьув, дегь заманадин кӀвалерин харапӀаяр амукьнавай «Сув» тӀвар алай чка ава. Са вахтунда ина инсанар яшамиш хьайи гъвечӀи хуьр хьтин чка авай. Мумкин я, ЧӀилихъ хуьр сифте а чкада арадал атанай, ахпа агьалияр Макан-вацӀун дугундиз куьч хьанвай.

XIX виш йисуз ЧӀилихъ хуьр вири Куьре округдихъ галаз Урусат империядин гъилик акатзава. Империядик квай чӀавуз, хуьр Дагъустан вилаятдин Куьре округдин Котур - Куьредин наибвалдиз талукь тир. КӀеле, Хъпуьхъ, ЦицӀигъ ва КуркӀурхуьр хуьрерихъ галаз ЦицӀигърин хуьруьнжемятдик акатзавай.

1966 йисуз агьалияр Курхуьруьз куьч хьайидилай кьулухъ, хуьр терг хьанвай.

Агьалияр[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]

Куьч жедалди хуьруьн агьалийрин вири лезгияр, суни — мусурманар тир. 1886 йисан агьалияр сиягьдиз къачунин нетижайрин малуматрив кьурвал, хуьре 63 майишатар авай, агьалийрин кьадар 340 кас тир: 199 итим ва 141 паб.[1] Куьч жедалди хуьре 60 кьван кӀвалер авай.

Хуьре гуьгъуьнин сихилар яшамиш жезвай: Чангалар, Празар, Тетешар, Бахлияр.

Агьалияр малдарвилив, хуьруьн майишатдив ва кеспи ийиз шегьерриз фидай лежбербилив алахънавай.

Алай чӀавуз хуьр ичӀизва.

ТӀвар-ван авай ксар[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]

ЧӀилихъ — алим ва халкьдин арада чирвилер чукӀурдай зари ЧӀилихъ Абдулгьамидан хайи хуьр я (XIX виш йис).

Баянар[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]

ЭлячӀунар[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]