Алкьвадар

Википедиядихъай
Урусатдин пайдах Хуьр
Алкьвадар
урусАлкадар
Уьлкве
Урусат
Федерациядин субъект
Дагъустан
Муниципал район
Хуьруьнсовет
ЯШЧдин кьакьанвал
777 м
Агьалияр
↑ 987 кас (2010)
Миллетар
Динар
Сятдин чӀул
Телефондин код
+7 87236
Почтунин индекс
368772
Автомобилдин код
05
Код ОКАТО
82 247 810 001
Алкьвадар (СтӀал Сулейман район)
Алкьвадар

Алкьвадар (урусАлкадар) — Дагъустан республикадин СтӀал Сулейман районда авай хуьр. «Алкьвадар» хуьруьнсоветдин административ юкь.

География[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]

Хуьр СтӀал Сулейман райондин кеферни — рагъакӀидай пата, райондин юкь тир Кьасумхуьрелай кеферни — рагъакӀидай пата, Кьасумхуьр — Хив авторекьел чка кьунвайди я. Чирагъ вацӀун эрчӀи къерехда ала. Мукьвал алай хуьрер: Сардархуьр, Курхуьр, Векьелар.

Тарих[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]

Хуьруьн бине эцигай тарих дуьз малум туш, амма X виш йисуз хуьр авайди тир. Вичин тӀвар хуьруь тахминан 10 — лагьай виш йисуз къачунвайди я.

Хуьрелай 500 м кьибледа, Чирагъ вацӀун эрчӀи къерехда тунвай «ЦӀуру Алкьвадар» хуьр авайди я. И хуьруьн рагъакӀидай къерехда архитектурадин имаратар — капӀ — тӀят ийидай ПӀир ва Рамазанан кӀвалин гъенел алай ПӀир ала.

Хуьр, къецепатан къуватралди шумудни са сеферда барбатӀнавай ва хуьруьнвийри цӀийи чкадал гуьнгуьна кухтазвай тир, и кар тестикьарзавайди ам я хьи, хуьруьн къваларив 30 гектар майданда авай 6 чӀурал дегь чӀаван харапӀаяр амукьнава. 1839 йисуз Абдуллагь-эфендиди хуьре гьуьжре эцигайди тир, 1865 йисуз ада и гьуьжреда вичин хва ва сухта тир — дагъустандин машгьур халкьдин арада чирвилер, илим чукӀурдай кас Гьасан-эфенди Алкьвадаридиз тарсар гузвай. Гуьгъуьнлай и гьуьжре гражданвилин мектебдиз элкъуьрнай.

1866 йисалай 1928 йисал кьван Алкьвадар хуьр вири Куьре округдихъ галаз Урусат империядин гъилик акатзава. Империядик квай чӀавуз, хуьр Дагъустан вилаятдин Куьре округдин Хъутур - Куьредин наибвалдик акатзавай. Векьелар ва Сийидар хуьрерихъ галаз Векьелрин хуьруьнжемят арадал гъанвай.

Агьалияр[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]

Алай чӀавуз хуьре 325 майишатар гваз 982 кас яшамиш жезва. Агьалидин вири лезгияр, суьнни — мусурманар я. 1886 йисуз хуьре 65 кӀвал авай, агьалийрин кьадар 397 кас тир: 206 итим ва 162 паб.[1]

Килигиз лайихвал авай чкаяр[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]

Хуьруьн килигиз лайихвал авай кьилин чкайрикай сад — Алкьвадар Гьасан-Эфендидин музей я. Муькуь килигиз лайих тир чкаяр — архитектурадин имаратар — капӀ — тӀят ийидай пӀир ва Рамазанан кӀвалин гъенел алай ПӀирер я.

ТӀвар-ван авай ксар[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]

Баянар[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]

ЭлячӀунар[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]