Асалдхуьр
![]()
|
Асалдхуьр (урус. Асаликент) — Дагъустан республикадин СтӀал Сулейман районда авай, «Испикрин» хуьруьнсоветдик акатзавай хуьр.
География
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Хуьр СтӀал Сулейман райондин кьибле пата, райондин юкь тир Кьасумхуьрелай 5,5 км агъа пата чка кьунвайди я. Патав галай хуьрер: ЦӀийи Испик, Бутахуьр, Салиян, Пиперхуьр, Зугьрабхуьр, Уллугъетягъ.
Тарих
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Хуьр, вичин бине эцигай касдин Асалидин тӀварунихъ гала. Кьисадив кьурвал, ам мажусийрин динда къурбанар тукӀвадай, кьабулдай, ибадат ийидай диндин къуллугъхъан тир. Адан сур хуьруьн сурарин виле аквадай чкадал алайди я. Хуьруьн агьалияр фад заманарилай малдарвилелни хуьруьн майишатдал алахъзавай. XIX виш йисалай хуьруьнэгьлийрин итимрин пай, кеспи ийиз шегьерриз фидай лежбервилел алахънавай, абур Кьвевар, Баку, Шеки хьтин шегьерриз кӀвалахиз физвай.
1839 йисуз Асалдхуьр вири Куьре округдихъ галаз Урусат империядин гъилик акатзава. Империядик квай чӀавуз, хуьр Дагъустан вилаятдин Куьре округдин Гуьней наибвалдиз талукь тир. Чантархуьр, Барбархуьр ва Шерифахуьр хуьрерихъ галаз Асалдхуьруьнжемятдик квай.
Агьалияр
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Алай чӀавуз хуьре 72 майишатар гваз 291 кас яшамиш жезва. Агьалидин вири лезгияр, суьнни - мусурманар я. 1886 йисуз хуьре 57 кӀвал авай, агьалийрин кьадар 318 кас тир: 147 итим ва 171 паб. [1]
ТӀвар-ван авай ксар
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]- Камилов Абидин Саидан хва — тӀвар-ван авай лезги шаир ва журналист.