ДаркӀуш
Тунвай хуьр
|
ДаркӀуш (урус. Даркуш) — Дагъустан республикадин СтӀал Сулейман районда авай тунвай хуьр.
География
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Хуьр СтӀал Сулейман райондин кьиблединни - рагъакӀидай пата, райондин юкь тир Кьасумхуьрелай тахминан 12 км яргъал, «Кьасумхуьр — Кьурагь» рекьин мукьув чка кьунвайди я.
Тарих
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Хуьруьн шумуд йис аватӀа ва тӀварцӀи гьи мана гузватӀа малум туш.
ДаркӀушрин рагъэкъечӀдай пата архитектурадин имарат — мискӀин ава. Хуьруьн кефердинни - рагъэкъечӀдай пата сур, ва юкьван пата сихилдин сур ава. Ва хуьруьн кеферндинни - рагъакӀидай къерехда пӀир ва цӀуру сур акваз жеда.
XIX виш йисуз Вини Арагъ хуьр вири Куьре округдихъ галаз Урусат империядин гъилик акатзава. Империядик квай чӀавуз, хуьр Дагъустан вилаятдин Куьре округдин Гуьней наибвалдиз талукь тир. Птидхуьр, КӀахцугъ, Вини Арагъ ва Татархан хуьрерихъ галаз Татарханрин хуьруьнжемятдик акатзавай.
1966 йисуз ДаркӀушрин агьалияр кьулувалдиз куьч хьанвай, ва райондин лап рагъэкъечӀдай пата цӀийи ДаркӀуш Къазмаяр хуьр арадал гъанвай.
Агьалияр
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Куьч жедалди хуьруьн агьалийрин вири лезгияр, суьнни - мусурманар тир. 1886 йисан агьалияр сиягьдиз къачунин нетижайрин малуматрив кьурвал, хуьре 85 майишатар авай, агьалийрин кьадар 452 кас тир. [1]
Эгьлияр малдарвилел, хуьруьн майишатдал, бахчахъанвилел ва кеспи ийиз шегьерриз фидай лежбервилел алахънавай.
Алай чӀавуз хуьр ичӀизва.
ТӀвар-ван авай ксар
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]- Сайдумов Абдулкъадир Сайдуман хва (1930–2002) — Дагъустандин тӀвар-ван авай лезги актёр, шаир, кхьираг ва таржумахъан.