ЧӀвегьер

Тунвай хуьр ЧӀвегьер урус. Чохор Уьлкве УрусатУрусат Федерациядин субъект ДагъустанДагъустан Муниципал район Ахцегь Агьалияр 0 кас Миллетар лезгияр Динар суни - мусурманар Сятдин чӀул UTC+3 Автомобилдин код 05 Хуьруьн шикилар Фонд «Лезгияр» Магьачкъала Ахцегь ЧӀвегьер Ахцегь ЧӀвегьер

ЧӀвегьер (урус. Чохор) — Дагъустан республикадин Ахцегь районда авай, лап дегь чӀавуз гадарнавай сувун хуьр.

География

Хуьр Ахцегь райондин кеферни - рагъэкъечӀдай пата, Грар кӀамун эрчӀи пата, кӀунтӀунин чапла пата алай. Адан мукьвал Грар хуьр ала.

Тарих

Хуьруьн дегьвилиз килигна адан тарихдикай ва куьч хьуникай са малуматни авач. Кьисадиз килигна, агъу квай гъуьлягърин вигьинрин себебдалди мажбур яз тунвай гзаф дегь хуьруькай тек са 2 - 3 къатарин сурари ва душманрин вигьинрикай хуьдай кӀунтӀал алай пуд къаравулдин минарайрин харапӀайри малумарзава. Мумкин я и минараяр сигнал гудай алатар хьиз кардик квай. Вучиз лагьайтӀа и кӀунтӀалай Дукъузпарадин Усугьчай хуьрелай Рутул райондин Хъулидар хуьрел кьван экӀя хьанвай вири Самур дугун аквазва.

2010 йисуз «Лезгияр» фонд паталай и хуьре археологиядин эгъуьнинни-жагъурунин кӀвалахар кьиле тухванай. Эгъуьнрин финифра, хуьруьн къене ва къваларив гзаф кьадарда авай чепедин сахсийрикай кьуд чешне кхяна къахчунай. Тарихдин илимрин доктор Даудов Омара гуьгъуьнин нетижа хкуднай, «авай чепедин сахсияр XI виш йисан сифте кьилерай — XIII виш йисуз талукь я, яни 1000 - 1300 йисарин къене авай девир кьунва». Идаз килигна, ЧӀвегьер хуьруьнни сурарин яшар гьа девирдиз талукь тир чӀал гиман ийиз жеда .

Ахцегь райондин эгьлийрин лексиконда Самур вацӀун кьведлагьай тӀвар тир «ЧӀвегьер вацӀ» гаф ава. И гаф гьа дегь ЧӀвегьер хуьруьн тӀварцӀхъ галаз алакъалу тирди шак авачиз я.

Агьалияр

Лезги хуьр тир.

ЭлячӀунар

• Хуьрер «ХарапӀаяр»(кьейи элячӀун)