Кьилин ччин

Куьн атуй, рагъ атуй Лезги Википедиядиз Квевай дуьзар хъийиз жедай ахъа энциклопедия	Къе 2024 йисан 29 декабрь я, гьяд югъ, 18:45 UTC Лезги чӀалал макъалайрин кьадар 4426 Мобил жуьре, ЦӀийи хъувун
География — Харусенят — Тарих — Илим — Жемят — Ксарикай — Дин — Техника — Спорт — Манияр — Философия Вири

Хкягъай макъала

Рим (итал. Roma) — Италиядин кьилин шегьер, Рим провинциядин ва Лацио областьдин административ юкь. Тибр вацӀал чка кьунва.

Дуьньядин виридалай цӀуру шегьеррикай сад, Рум империядин дегь кьилин шегьер. Гьеле дегь чӀавара (ч. э. III виш йис) Римдиз «Гьамишан» (лат. Roma Aeterna) тӀвар эцигнай. И тӀвар кьунвайбурун садлагьайди римжув зари Альбий Тибулл (ч.э. I виш йис) тир, вичин кьведлагьай элегияда.

ГьакӀни Римдиз «ирид кӀунтӀал алай шегьер» лугьузвай. Виликан инсанар Палатин кӀунтӀал яшамиш жез ацукьнай, гуьгъуьнлай мукьув галай Капитолий ва Квиринал кӀунтӀарал ацукьнай. Са кьадар геж амай кьуд кӀунтӀални (Целий, Авентин, Эсквилин ва Виминал) инсанар уьмуьр гьалзавай чкаяр арадал атанвай.

(ва масабурни…)

Маса хкягъай макъала (4) | Килигун

Хъсан макъала

КъирицӀ чӀал (КърыцӀаь мез) — къирицӀ халкьдин хайи чӀал. Нах-дагъустандин чӀаларин хзандин лезги чӀаларин группадин кьибле патан лезги чӀаларик акатзава. Анжах хзандин къене рахазвай чӀал хьиз Азербайжандин Къуба, Исмаиллы ва Хъачмаз районрин са шумуд хуьрера гегьенш я. И чӀалал рахазвайбурун кьадар, чара-чара малуматрив кьурвал 5-8 агъзур кас я.

КъирицӀ чӀалаз виридалайни мукьва — ергуьж, гьапут, жекни элик чӀалар я. Лингвистикадин алимри и кьуд чӀал къирицӀ чӀалан нугъатар тирди лугьузва. Амма им гьакъикъатдив кьазвай кар туш. И чӀаларин векилри сада-сад са жизви кьванни гъавурда акьазвайтӀани ибур дегь алпандин кьилдин мукьва чӀалар я. Дуьньядин терг жезвай чӀаларин сиягьдик ква.

(ва масабурни…)

Маса хъсан макъала (2) | Килигун

Хкягъай сиягьар

Словакиядин шегьерар

Словакиядин шегьерар — официал шегьеррин (словак. mesto) статус гвай Словакиядин яшамишдай чкаяр. Словакия Республикадин Конституциядин 70-лагьай макъалади, къанунралди къайдада гьатдай тегьерда, жемятриз шегьеррин статус гунугин мумкинвал кӀвачихъ гилигзава.

(ва масабурни…)

Маса хкягъай сиягьар (2) | Килигун

Макъалаяр

	Лезгийрикай Лезгияр • Лезгистан • Лезги чӀал • Садвал • Дагъустан • Дербент • Магьачкъала • КцӀар • Алпан • Етим Эмин • СтӀал Сулейман • Кхьинар • Кьвепеле • ЧӀалан падежар
	Лезги хуьрер Манкъулидхуьр • Кьасумхуьр • Камарван • Агъа Лакар • Смугъул • Турцияда авай лезги хьурер • ЧӀехи Муругъ • Грар • Филфили • Къара Куьре • Ахцегь • Кьурагь
	География Къавкъаз • Азия (Евразия) • Америка (Кеферпатан • Кьиблепатан) • Австралия ва Океания • Африка • Антарктида • МуркӀарин океан • Лас океан • Атлантик океан • Инд океан
	Илимар Астрономия • Биология • Экология • Физика • Химия • Этнография • Философия • Геология • География • Тарих • Математика • Метеорология • Статистика
	ЧӀалар Араб • Урус • Инглис • Хинелугъ • Табасаран • Немец • Тай • Туьрк • Фарси • Финн • Амхар • Латин • Чувуд • Африкаанс • Монгол
	Дин Ислам • Хашпара дин • Буддизм • Индуизм • Иудаизм • Атеизм
	Гьукуматар Азиядин • Европадин • Африкадин • Америкадин (Кеферпатан • Кьиблепатан) • Океаниядин
	Гьайванар КицӀ • Гъед • Фил • Деве • СикӀ • Крокодилар • Сев • НуькӀ • Керекуьл • Муьнуьгъ • Цегвер
	Спорт Кьуршахар • Баскетбол • Гимнастика • Залан атлетика • Теннис • Футбол

Килигун

ЦӀийи макъала туькӀуьрун

Макъалаяр гьикӀ кхьидатӀа килига (гьеле урус чӀалал)

ТӀалабун: Квез лезги чӀал хъсандаказ чидачтӀа, макъалаяр кхьиз эгечӀмир. И википедияда авай гъалатӀар жезмай кьван, лезги чӀалан грамматикани лексика кардик кутуна дуьзар хъувун тавакъу ийизва.

Килигун

Хкягъай шикил

Килигун

Вики-календарь

Вакъиаяр

Суварар

Дидедиз хьана

1 декабрь (1896) — Георгий Жуков, чӀехи урус ва советрин кьушундин кьил, Кьудра Советрин ГалкӀдин Игит, Советрин ГалкӀдин Маршал.
4 декабрь (1914) — Валентин Эмиров, Яру Армиядин капитан, Советрин Союздин кьегьал.
17 декабрь (1770) — Людвиг ван Бетховен, германиядинни австриядин зурба композитор, дирижёр, пианист я.
18 декабрь (1879) — Иосиф Сталин, революционер, Советрин гьукуматдин чӀехиди, СССР-дин кьиле хьана 1924—1953-йисара.
27 декабрь (1901) — Марлен Дитрих, немецни америкадин актриса ва манияр ядайди.

(мадни...)

Кьена

4 декабрь (1113) — Умар Хайям, фарсарин зурба зари, философ, математик, астроном, астролог.
4 декабрь (2011) — Сократес, бразилиядин футболист.
5 декабрь (1791) — Вольфганг Амадеус Моцарт, австриядин композитор.
5 декабрь (2013) — Нельсон Мандела, 1994—1999 йисара КьАР-дин муьжуьд лагьай президент, 1993-й йисан Ислагьвилин Нобелдин премия лауреат.
22 декабрь (2007) — Байрам Байрамов, Советрин Союздин Кьегьал, Ватандин чӀехи дяведа иштиракнавай кас.
25 декабрь (1977) — Чарльз Чаплин, америкадинни англиядин тӀвар-ван авай киноактёр, сценарияр кхьизвайди, композиторни режиссёр, кинематографиядин устӀар.
29 декабрь (2022) — Пеле, бразилиядин футболист; 1958, 1962, 1970-й йисарин дуьньядин чемпион.

(мадни...)

Килигун

1000 макъала

Февралдин эхирдал Лезги Википедияда и макъала туькӀуьрна / кӀвалах хъувуна бегьемарна кӀанда:

ЦӀай (азар) (2567 байт)
Инглис чӀал (45 631 байт)
Санкт-Петербург (51 303 байт)
Рак (3915 байт)
БалкӀанар (1848 байт)
Будда Шакьямуни (778 байт)
Пабло Пикассо (13 957 байт)
Католицизм (10 232 байт)
Экономика (15 350 байт)
Юкьван асир (2733 байт)

1000 макъала | Килигун